Trong 2 ngày 20-21/12/2023, tại Hà Nội, Tổng cục Thống kê (TCTK) đã tổ chức Hội nghị tập huấn Khảo sát mức sống dân cư và lập bảng kê điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024. Phó Tổng cục trưởng TCTK Nguyễn Thanh Dương chủ trì Hội nghị.
Tham dự Hội nghị có các lãnh đạo, giảng viên và chuyên viên của Cục Thu thập dữ liệu và Ứng dụng công nghệ thông tin thống kê (Cục TTDL); đại diện Viện Khoa học Thống kê; Trường Cao đẳng Thống kê; Trường Cao đẳng Thống kê II, Tạp chí Con số và Sự kiện; Nhà xuất bản Thống kê; lãnh đạo Cục và phòng chuyên môn các Cục Thống kê tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Thanh Dương phát biểu khai mạc Hội nghị tập huấn
Khảo sát mức sống dân cư (KSMS) và Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ là hai cuộc điều tra lớn, có nội dung phức tạp thuộc Chương trình điều tra thống kê quốc gia.
KSMS là cuộc điều tra được thực hiện nhằm thu thập thông tin phục vụ tổng hợp và biên soạn các chỉ tiêu thống kê quốc gia về mức sống hộ dân cư đáp ứng nhu cầu thông tin thống kê trong việc đánh giá thực trạng đời sống của dân cư. Ngoài ra, KSMS năm 2024 còn được thực hiện với mục đích thu thập thông tin tính quyền số cho điều tra Giá tiêu dùng (CPI) giai đoạn 2025-2030.
Đối với Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ là cuộc điều tra được thực hiện theo chu kỳ, giữa hai cuộc Tổng điều tra dân số. Ngoài các mục đích thu thập thông tin biên soạn các chỉ tiêu thống kê thuộc lĩnh vực dân số như các cuộc điều tra biến động dân số hàng năm, Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 được thực hiện với mục đích thu thập thông tin nhằm tổng hợp quy mô dân số đến cấp huyện 5 năm sau Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019, làm cơ sở rà soát, hiệu chỉnh số liệu dân số hàng năm giai đoạn 2020 - 2024 và thu thập các chỉ tiêu liên quan đến nhà ở.
Công tác tập huấn nghiệp vụ và công nghệ thông tin của Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ sẽ được thực hiện trong tháng 02/2024, sau Tết Nguyên Đán. Do mẫu của điều tra dân số nhà ở năm 2024 được thiết kế lên tới gần 40 ngàn địa bàn điều tra (gấp hơn 5 lần các cuộc điều tra dân số hàng năm) và được phân bổ ở tất cả các huyện, trừ một vài huyện đảo nhỏ, đi lại khó khăn nên công tác chuẩn bị được thực hiện sớm và có sự chỉ đạo của Tổ công tác cấp trung ương và cấp tỉnh với thành phần bao gồm các ngành liên quan như công an, tư pháp, y tế, xây dựng…
Điểm khác với các cuộc điều tra hàng năm, trong cuộc Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ, Bảng kê hộ dân cư được lập mới nhằm thu thập thông tin tính quyền số suy rộng dân số cho cấp huyện chính xác nhất.
Với những nội dung quan trọng trên, phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị tập huấn, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Thanh Dương đề nghị: Đối với các giảng viên cần truyền đạt đầy đủ nội dung chính của Phương án, các tài liệu và phiếu điều tra, tập trung nhấn mạnh những sự thay đổi, điểm mới so với hàng năm. Trong quá trình trao đổi lưu ý kết hợp hướng dẫn những lỗi hoặc tình huống hay gặp trong thực tế. Đối với phần mềm, ngoài hướng dẫn thực hành cần lưu ý cách khắc phục các tình huống đối với các loại thiết bị điện tử khác nhau. Cục TTDL hỗ trợ kịp thời trong suốt thời gian tập huấn và tổng hợp toàn bộ ý kiến đóng góp để xử lý và thống nhất chung trước khi triển khai thực hiện trên toàn quốc. Các Vụ liên quan trong cơ quan TCTK phối hợp chặt chẽ với Cục TTDL trong việc thống nhất nghiệp vụ và giám sát, kiểm soát chất lượng số liệu.
Đối với các đại biểu tham dự tập huấn: Cần tiếp thu đầy đủ thông tin mà các giảng viên truyền đạt, với những nội dung chưa rõ hoặc những tình huống đặc thù của địa phương chưa có quy định cụ thể cần trao đổi để làm rõ và thống nhất thực hiện. Trong quá trình tập huấn, nếu có vướng mắc cần liên hệ ngay với công chức phụ trách tỉnh, thành phố của Cục TTDL để bảo đảm tiến độ chung của hội nghị tập huấn. Trong quá trình triển khai thực hiện tại địa phương, cần lưu ý quán triệt triển khai nghiêm túc. Đối với công tác lập bảng kê trong điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ, cần có hướng dẫn cụ thể, rõ ràng và tổ chức kiểm tra giám sát chặt chẽ.
Các đại biểu tham dự Hội nghị tập huấn
Tại Hội nghị tập huấn, các đại biểu đã được nghe về các nội dung như: Định hướng triển khai các cuộc điều tra năm 2024 và một số vấn đề vướng mắc trong triển khai điều tra; Giới thiệu nội dung chính của phương án KSMS năm 2024; Giới thiệu phiếu hộ - Thu nhập; Giới thiệu phiếu hộ - Chi tiêu và thông tin tính quyền số chỉ số giá tiêu dùng; Giới thiệu nội dung lồng ghép thu thập thông tin phiếu xã của SPIA; Hướng dẫn sử dụng trang web điều hành tác nghiệp KSMS 2024; Hướng dẫn cài đặt và sử dụng phần mềm CAPI các loại phiếu KSMS năm 2024; Hướng dẫn lập bảng kê Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024; Hướng dẫn cập nhật bảng kê lên trang web điều hành tác nghiệp Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024.
Cục trưởng Cục TTDL Vũ Thị Thu Thủy trình bày Định hướng triển khai các cuộc điều tra năm 2024 và một số vấn đề vướng mắc trong triển khai điều tra; Giới thiệu nội dung chính của phương án KSMS năm 2024
Sau 1,5 ngày triển khai Hội nghị tập huấn, các đại biểu đã nắm bắt đầy đủ thông tin và có những trao đổi hiệu quả, thiết thực về phương pháp thực hiện và nội dung phiếu điều tra.
Phát biểu bế mạc Hội nghị tập huấn, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Thanh Dương đánh giá cao tinh thần làm việc nghiêm túc, hiệu quả của các đại biểu và các giảng viên tại Hội nghị tập huấn. Nội dung của hai cuộc điều tra là những nội dung lớn và cũng là những nội dung phức tạp, vì vậy Phó Tổng cục trưởng yêu cầu sau Hội nghị tập huấn Cục Thống kê các tỉnh, thành phố thực hiện công tác tuyển chọn lực lượng tham gia điều tra; Triển khai công tác tập huấn các cấp tại địa phương; Triển khai công tác thu thập thông tin theo đúng quy định của Phương án điều tra và các văn bản hướng dẫn của Tổng cục Thống kê. Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc cần liên hệ với Cục TTDL để thống nhất thực hiện.
Cục TTDL chủ trì phối hợp với các Vụ liên quan hoàn thiện tài liệu, phần mềm trên cơ sở các ý kiến tại Hội nghị để Cục Thống kê các tỉnh, thành phố kịp thời triển khai và chuẩn bị tốt cho tập huấn nghiệp vụ trong thời gian tới.
Phó Cục trưởng Cục TTDL Cao Văn Hoạch Giới thiệu nội dung chính của phương án KSMS năm 2024
