Theo thống kê, có hơn 1,35 triệu người chết do tai nạn giao thông mỗi năm trên toàn cầu; 20 đến 50 triệu người bị chấn thương nghiêm trọng và để lại di chứng vĩnh viễn, nạn nhân trong số đó không ít là tài xế; họ gặp tai nạn nghiêm trọng phần lớn do không thắt dây an toàn hoặc thắt dây an toàn không đúng cách. Điều này khiến tài xế hoặc ngay cả hành khách bị văng ra khỏi xe nếu xảy ra va chạm mạnh dẫn đến tình trạng tử vong ở mức độ cao, cao gấp 4 lần so với những ai trong xe có thắt dây an toàn.
Một nghiên cứu của Quỹ Bloomberd Philanthropies thực hiện tại Tp.HCM cho thấy, chỉ có 56% tài xế sử dụng dây an toàn - hành khách ngồi trước là 36% - hành khách ngồi sau là 12% - trẻ em là 6% ở độ tuổi dưới 5 và 2% ở độ tuổi từ 5-12.
Trong bối cảnh, tình hình tai nạn giao thông gia tăng đột biến, số người chết chiếm tỷ lệ cao trong các vụ tại nạn do không đảm bảo các điều kiện an toàn khi tham gia giao thông; đặc biệt, việc sử dụng dây an toàn có thể giảm thiểu hậu quả khi có sự cố giao thông. Nếu thắt dây an toàn sẽ giúp giảm thiểu 50% nguy cơ tử vong cho tài xế và các hành khách ngồi phía trước, 25 % đối với hành khách ngồi sau trong các vụ va chạm.
Theo quy định từ ngày 01/01/2018, mức phạt từ 100-200 nghìn đồng đối với hành vi không thắt dây an toàn và hành vi chở người trên ô tô không thắt dây an toàn khi xe đang chạy. Tuy nhiên, trên thực tế ý thức trong việc thắt dây an toàn của chủ xe, tài xế cũng như những người ngồi trên xe ô tô chưa cao, vẫn còn tình trạng đối phó lực lượng CSGT. Nhiều xe ô tô, đặc biệt là xe ô tô khách hiện nay chỉ trang bị dây an toàn cho tài xế và người ngồi trước, còn người ngồi sau thì không trang bị dây an toàn. Hành vi vi phạm này diễn ra phổ biến nhưng CSGT ít khi xử phạt vì khó phát hiện, bởi bằng mắt thường CSGT không thể nhìn thấy hành vi vi phạm của tài xế khi xe đang lưu thông để bắt lỗi và xử phạt; đồng thời, hành vi vi phạm và khắc phục hành vi vi phạm diễn ra nhanh chóng như khi thấy CSGT thì tài xế yêu cầu người ngồi trên xe thắt dây an toàn, sau khi qua chốt CSGT thì lại mở ra.
Việc thắt dây an toàn là ý thức của người ngồi trên ô tô, nếu không có ý thức bảo vệ mình thì pháp luật cũng khó có thể can thiệp hoặc tác động đến ý thức. Mặc dù, có quy định xử phạt đối với hành vi không thắt dây an toàn nhưng mức phạt hiện nay quá nhẹ, không đảm bảo tính răn đe, giáo dục và ngăn ngừa hành vi phạm.
Để chấp hành việc thắt dây an toàn khi tham gia giao thông trước hết cần phải tăng cường phổ biến, nâng cao nhận thức đầy đủ của chủ xe; đối với tài xế và người ngồi trên xe ô tô phải biết bảo vệ mình bằng cách thắt dây an toàn để hạn chế thương tích khi xảy ra tai nạn giao thông. Bên cạnh đó, cần quy định xử phạt chủ xe đối với hành vi không trang bị đầy đủ dây an toàn trên xe ô tô, đồng thời nâng mức xử phạt hành vi không thắt dây an toàn và hành vi chở người trên ô tô không thắt dây an toàn khi xe đang chạy… Có như vậy, mới góp phần đảm bảo an toàn tính mạng của người ngồi trên xe ô tô khi xảy ra tai nạn giao thông hiện nay./.
