Vai trò của Đoàn Thanh niên và các tổ chức thanh niên trong công tác phòng, chống ma túy là rất quan trọng, thể hiện qua nhiều khía cạnh khác nhau. Dưới đây là những vai trò cụ thể của Đoàn Thanh niên và các tổ chức thanh niên:
Tuyên truyền và giáo dục: Đoàn Thanh niên và các tổ chức thanh niên chịu trách nhiệm tuyên truyền, phổ biến kiến thức về tác hại của ma túy và các biện pháp phòng ngừa đến thanh thiếu niên thông qua các buổi hội thảo, lớp học chuyên đề, các chiến dịch truyền thông trên mạng xã hội và các phương tiện truyền thông khác. Các hoạt động như hội thi, diễn đàn, hội thảo về phòng chống ma túy được tổ chức thường xuyên để nâng cao nhận thức cho thanh thiếu niên về vấn đề này.
Tổ chức các hoạt động phong trào: Đoàn Thanh niên có thể phát động các phong trào, chiến dịch như “Thanh niên nói không với ma túy,” kêu gọi sự tham gia rộng rãi của đoàn viên thanh niên vào các hoạt động phòng chống ma túy. Các tổ chức thanh niên huy động đoàn viên tham gia vào các hoạt động văn hóa, thể thao, tình nguyện, giúp xây dựng lối sống lành mạnh, tránh xa ma túy.
Xây dựng các nhóm tuyên truyền viên trẻ: Đoàn Thanh niên có thể tổ chức các khóa đào tạo để phát triển đội ngũ tuyên truyền viên trẻ, có nhiệm vụ truyền tải thông tin về phòng chống ma túy tại các trường học, địa phương, và trong cộng đồng. Tuyên truyền trực tiếp và gián tiếp, các tuyên truyền viên thực hiện công tác tuyên truyền thông qua các buổi sinh hoạt Đoàn, nói chuyện trực tiếp với thanh thiếu niên và gia đình, cũng như sử dụng mạng xã hội để lan tỏa thông điệp.
Hỗ trợ các chương trình giáo dục kỹ năng sống: Phát triển kỹ năng sống, Đoàn Thanh niên tổ chức các khóa học, hội thảo về kỹ năng sống, giúp thanh thiếu niên nâng cao kỹ năng tự bảo vệ trước các cám dỗ của ma túy, kỹ năng từ chối, quản lý thời gian và xây dựng lối sống lành mạnh. Chia sẻ kinh nghiệm, tạo diễn đàn để thanh thiếu niên có thể chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau về cách đối phó với những tình huống có liên quan đến ma túy.
Giám sát và hỗ trợ cộng đồng: Giám sát cộng đồng, Đoàn Thanh niên có thể đóng vai trò giám sát, phát hiện các hiện tượng, hành vi liên quan đến ma túy trong cộng đồng và phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý kịp thời. Hỗ trợ người nghiện ma túy tái hòa nhập, Đoàn Thanh niên tham gia vào các chương trình hỗ trợ người nghiện ma túy sau cai nghiện, giúp họ tái hòa nhập cộng đồng, tìm kiếm việc làm, học nghề và ổn định cuộc sống.
Tham gia vào công tác phản biện và xây dựng chính sách: Đóng góp ý kiến xây dựng chính sách, Đoàn Thanh niên có thể tham gia vào quá trình phản biện xã hội, đóng góp ý kiến xây dựng các chính sách, chương trình phòng chống ma túy của nhà nước, đảm bảo các chính sách này phù hợp và hiệu quả trong thực tiễn. Tư vấn chính sách địa phương, Đoàn Thanh niên cũng có thể tư vấn cho chính quyền địa phương về các biện pháp cụ thể để nâng cao hiệu quả công tác phòng chống ma túy tại địa phương mình.
Hợp tác quốc tế: Tham gia các chương trình hợp tác quốc tế, Đoàn Thanh niên Việt Nam có thể tham gia vào các chương trình hợp tác quốc tế về phòng chống ma túy, học hỏi kinh nghiệm từ các nước bạn và áp dụng những mô hình thành công vào Việt Nam. Kết nối với thanh niên quốc tế, Đoàn Thanh niên có thể tạo điều kiện cho các đoàn viên thanh niên Việt Nam kết nối với thanh niên quốc tế, cùng nhau thực hiện các chiến dịch, dự án phòng chống ma túy có tính chất toàn cầu.
Nhờ vào những vai trò trên, Đoàn Thanh niên và các tổ chức thanh niên đóng góp quan trọng trong việc xây dựng một thế hệ trẻ có nhận thức rõ ràng về tác hại của ma túy, có kỹ năng và quyết tâm cao trong việc phòng chống ma túy, góp phần xây dựng xã hội Việt Nam lành mạnh và an toàn hơn.
