Kế thừa quá khứ, viết tiếp trang sử mới cho ngành Thông tin và Truyền thông

Ngày 28/8/1945, Chính phủ lâm thời nước Việt Nam dân chủ cộng hòa do Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo đã ra Tuyên cáo trước quốc dân đồng bào về việc thành lập Chính phủ nước Việt Nam mới và công bố danh sách nội các thống nhất quốc gia gồm 12 Bộ để đảm nhiệm sứ mệnh lịch sử trước dân tộc, trong đó có Bộ Thông tin - Tuyên truyền, tiền thân của Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) ngày nay.

79 năm hòa cùng dòng chảy của lịch sử, Bộ TT&TT đã trải qua nhiều lần tách, nhập bộ máy, thay đổi tên gọi. Nhưng dù ở bất cứ giai đoạn nào, hoàn cảnh nào, với tên gọi nào, các thế hệ ngành TT&TT vẫn liên tục kế thừa quá khứ và mở ra tương lai để trở thành một dòng chảy liên tục với đầy đủ các thế hệ và có cả hiện tại.

Trong những ngày tháng Tám lịch sử này, các thế hệ cán bộ công nhân viên ngành TT&TT không khỏi bồi hồi, xúc động nhớ về những dấu mốc, những kỷ niệm đáng nhớ của chặng đường 79 năm ngành TT&TT đồng hành cùng đất nước. Nhiều hoạt động tri ân của ngành diễn ra khắp cả nước với những tình cảm và hoạt động thiết thực nhất.

Về nguồn - Hành trình của sự biết ơn

79 năm xây dựng và phát triển, các thế hệ những người làm báo chí, xuất bản, bưu chính, viễn thông đã đi cùng với đất nước trong các cuộc chiến tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, bảo vệ Tổ quốc, trong công cuộc xây dựng đất nước và trong sự nghiệp đổi mới. Hàng vạn cán bộ chiến sỹ giao bưu thông tin, hàng nghìn nhà báo, phóng viên đã hy sinh, hoặc để lại một phần cơ thể của mình trên các chiến trường.

Sáng 10/8, tại Nghĩa trang liệt sỹ ngành TT&TT, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh, trong không khí trang nghiêm Kỷ niệm 77 năm ngày Thương binh - Liệt sỹ, 79 năm ngày Truyền thống ngành TT&TT (28/8/1945 – 28/8/2024), Bộ TT&TT trang trọng tổ chức Lễ dâng hương tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ đã hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Diễn văn tại buổi lễ, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: “Ngành TT&TT chúng ta, năm nào cũng vậy, như là truyền thống, vào những ngày này, đều tụ về đây, đông đủ và trang nghiêm, để làm một việc như là bình thường nhưng ý nghĩa thì thật lớn lao”.

Xúc động trước sự hy sinh anh dũng của biết bao anh hùng liệt sỹ, trong đó, có những người con ưu tú của ngành TT&TT, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định: “Trong mỗi thành tựu, mỗi bước tiến của Ngành hôm nay, mãi mãi khắc ghi công lao to lớn của các anh hùng, liệt sỹ. Chính tinh thần và hương hồn của các anh hùng, liệt sỹ đã và đang tiếp thêm sức mạnh cho chúng ta trên con đường xây dựng và phát triển đất nước, trên con đường đổi mới lần 2 của ngành TT&TT”.

Trước đó, vào những ngày đầu tháng Tám, đoàn công tác của Bộ TT&TT do Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương làm trưởng đoàn cũng đã đến dâng hương tại khu di tích lịch sử quốc gia An toàn khu Định Hóa, Thái Nguyên.

Đoàn đã tổ chức dâng hương tại Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đèo De, xã Phú Đình, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên. Đoàn cũng đã đến thắp hương tại Di tích lịch sử ngành Bưu điện ở thôn Bản Là, xã Bình Thành, huyện Định Hóa.

Chính nơi đây, Ban Giao thông liên lạc Trung ương (là tổ chức tiền thân của Nha Bưu điện) đã đặt làm trụ sở, tổ chức mạng lưới thông tin liên lạc phục vụ Trung ương Đảng, Chính phủ trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (1946-1954) góp phần đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc ta đến thắng lợi. Chia sẻ về chuyến đi về nguồn, bà Phan Thị Phương Nhung, cán bộ hưu trí cho biết, chương trình về nguồn là một truyền thống tốt đẹp của Bộ TT&TT, giúp chúng ta nhớ về thế hệ cha ông đã dẫn dắt đất nước và ngành TT&TT ngày một phát triển.

Những chuyến đi về nguồn, về với các địa chỉ đỏ là hoạt động có ý nghĩa thiết thực, góp phần kế thừa, phát huy truyền thống vẻ vang của ngành TT&TT . Từ đó, giáo dục các thế hệ phấn đấu phát huy truyền thống của ngành, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, đóng góp tích cực vào sự phát triển của ngành, của đất nước.

Cùng nhau ôn lại quá khứ

Bày tỏ lòng biết ơn với các thế hệ lãnh đạo, cán bộ TT&TT qua các thời kỳ, năm 2024 là năm thứ ba Bộ TT&TT tổ chức gặp mặt các cán bộ từng công tác trong Bộ, ngành TT&TT qua các thời kỳ ở cả 3 miền Bắc, Trung, Nam.

Điểm đặc biệt của buổi gặp mặt cán bộ hưu trí mấy năm gần đây là thành phần được mở rộng, với sự có có mặt của cán bộ hưu trí ở các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong tất cả các lĩnh vực của ngành, bao gồm cả bưu chính, viễn thông, CNTT, công nghệ số, báo chí xuất bản, thông tin truyền thông, thông tin cơ sở…

Buổi gặp mặt là dịp để CBCNV ôn lại những câu chuyện của ngành trong quá khứ, có thêm động lực cho hiện tại và vững tin viết tiếp câu chuyện tương lai.

Ngày 23/8, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng chủ trì buổi gặp mặt đại diện cán bộ hưu trí khu vực miền Bắc. Tại buổi gặp mặt, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ: Việc cán bộ, công chức, viên chức, người lao động đang làm trong ngành TT&TT được đón tiếp các cán bộ hưu trí qua các thời kỳ chính là dịp nhớ về cội nguồn, không chỉ là tri ân mà còn nhắc nhở mình rằng mình là ai, có trách nhiệm gì, cần phải làm gì để vừa kế thừa vừa phát triển ngành.

Tại buổi gặp mặt, thay mặt lãnh đạo Bộ TT&TT, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng đã báo cáo với các cán bộ hưu trí về tình hình phát triển của ngành trong 1 năm qua. Theo đó, bên cạnh việc cập nhật kết quả công tác hoàn thiện thể chế để thúc đẩy phát triển ngành và đất nước, doanh thu toàn ngành ước đạt hơn 4,1 triệu tỷ đồng, tăng 13,9% so với cùng kỳ; lợi nhuận toàn ngành ước đạt 299.448 tỷ đồng, tăng 8,4%; nộp ngân sách nhà nước ước đạt 114.431 tỷ đồng, tăng 13,9%; đóng góp của ngành vào GDP ước đạt 968.301 tỷ đồng, tăng 12,3%.

Những thành tựu nổi bật, các khó khăn trong 1 năm vừa qua cùng những định hướng, giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới trong từng lĩnh vực quản lý của ngành TT&TT cũng được đại diện Bộ TT&TT báo cáo với các cán bộ hưu trí.

Khẳng định Bộ TT&TT đã làm được nhiều việc, có những bước tiến lớn, nguyên Bộ trưởng Bộ Bưu chính Viễn thông Đỗ Trung Tá nhận xét, có sự hỗ trợ của công nghệ số, các lĩnh vực của ngành TT&TT đã phát triển tốt hơn, nhanh hơn, an toàn hơn. Ông cũng bày tỏ mong muốn thời gian tới đội ngũ nhân sự hiện nay của Bộ, ngành tiếp tục phát huy truyền thống và tiến lên phía trước mạnh mẽ hơn.

Còn nhà báo lão thành Hà Đăng, nguyên Tổng Biên tập báo Nhân dân mong rằng, thời gian tới, ngành sẽ tiếp nối truyền thống vẻ vang, ngày càng phát triển và càng ngày càng xứng đáng ở vị trí tiên phong.

“ Những bài học thời gian qua sẽ là những bài học lớn để ngành TT&TT tiếp tục phát triển, đi vào giai đoạn mới”, nhà báo Hà Đăng nhận định. Trước đó, ngày 22/8, tại Đà Nẵng, Thứ trưởng Bộ TT&TT Phan Tâm đã chủ trì buổi gặp mặt đại diện cán bộ hưu trí khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Ngày 16/8, Thứ trưởng Bộ TT&TT Phạm Đức Long cũng chủ trì buổi gặp mặt cán bộ hưu trí khu vực phía Nam, nhằm tri ân các lão thành cách mạng, các cán bộ lãnh đạo qua các thời kỳ hiện đã nghỉ chế độ và đang sinh sống trên địa bàn TP.HCM và các tỉnh lân cận.

Cùng với các hoạt động của Bộ, hoạt động về nguồn tại các địa chỉ đỏ, thăm hỏi cán bộ hưu trí ở tất cả các lĩnh vực được diễn ra tại các sở TT&TT, các doanh nghiệp bưu chính, viễn thông trong khắp cả nước. Bên cạnh đó, hoạt động tôn vinh người lao động tiêu biểu, hoạt động văn hóa thể thao được tổ chức rộng khắp là ngày hội lớn, là cơ hội để cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của ngành TT&TT gặp gỡ, giao lưu, học hỏi, thắt chặt tình đoàn kết, trao đổi kinh nghiệm trong công tác quản lý, chuyên môn, nghiệp vụ, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Viết tiếp câu chuyện tương lai

Ngành TT&TT hiện đại, phát triển ngày hôm nay là sự kế thừa truyền thống kiên trung, anh dũng và vẻ vang của nhiều ngành gắn liền với lịch sử đấu tranh cách mạng của Đảng và dân tộc ta.

Đi cùng với sự phát triển của ngành Bưu điện, dấu mốc của ngành TT&TT thực sự được ấn định sang trang mới với sứ mệnh lịch sử mới khi tháng 8/2007, Bộ TT&TT được thành lập trên cơ sở chức năng nhiệm vụ của Bộ Bưu chính, Viễn thông và tiếp nhận thêm chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước về báo chí, xuất bản từ Bộ Văn hóa - Thông tin. Lịch sử ngành TT&TT lại bước sang một trang mới, với những nhiệm vụ mới được Đảng, Chính phủ và nhân dân giao phó.

Việc thành lập Bộ TT&TT thể hiện tư duy mới trong quản lý đa ngành, đa lĩnh vực theo hướng tinh gọn bộ máy quản lý hành chính, tăng tính trách nhiệm và hiệu quả quản lý phù hợp với xu thế phát triển và hội tụ giữa công nghiệp nội dung và hạ tầng truyền thông của thế giới.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, ngành TT&TT đã xác định sứ mệnh của mình là tạo thành đôi cánh để Việt Nam bay lên, một bên cánh tạo nên sức mạnh tinh thần do báo chí khơi dậy khát vọng hùng cường, niềm tin và đồng thuận của xã hội, bao gồm báo, tạp chí, PTTH, truyền thông số, xuất bản, thông tin cơ sở và bên cánh còn lại là sức mạnh vật chất được tạo nên bởi công nghệ.

Điều này đã được chứng minh bằng con số: Hiện tại, có khoảng 1.500 doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam có doanh thu từ thị trường nước ngoài, với tổng doanh thu năm 2023 đạt 7,5 tỷ USD và dự kiến đạt xấp xỉ 10 tỷ USD trong năm 2024, tốc độ tăng trưởng đạt 30%.
Bộ TT&TT đã thành lập Cục Công nghiệp CNTT&TT để chính thức hoá vai trò của Bộ đối với ngành công nghiệp công nghệ số, xác định ngành công nghiệp công nghệ số là ngành công nghiệp nền tảng.

Sau thành công từ cuộc đổi mới lần 1: Chuyển từ công nghệ Analog sang công nghệ số, ngành TT&TT cũng đã khởi xướng cuộc đổi mới lần 2, chuyển từ hạ tầng viễn thông truyền thống sang hạ tầng số.

Việt Nam hiện là nước thứ 5 năm trên thế giới sản xuất được thiết bị 5G. Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông là đại học đầu tiên tại Việt Nam tổ chức đào tạo đại học online cho người vừa đi học, vừa đi làm.

Bưu chính đã nỗ lực đón đầu xu thế, ứng dụng công nghệ vào hoạt động sản xuất kinh doanh và định hướng trở thành hạ tầng của nền kinh tế số và thương mại điện tử.

Trong lĩnh vực xuất bản, cả nước hiện có 57 nhà xuất bản. Năm 2023, tổng doanh thu toàn ngành xuất bản đạt hơn 4,1 nghìn tỷ đồng. Có 24/57 nhà xuất bản tham gia xuất bản, phát hành điện tử (tăng 26,3%), chiếm 42,1% tổng số nhà xuất bản. Nhiều cách làm sách, phân phối sách, mô hình kinh doanh, hợp tác mới đã được triển khai trong lĩnh vực xuất bản.

Năm 2023, cả nước có 6 cơ quan truyền thông đa phương tiện chủ lực, 127 cơ quan báo, 671 cơ quan tạp chí, 72 cơ quan Đài phát thanh, truyền hình. Nhân sự hoạt động trong lĩnh vực báo chí có khoảng 41.000 người. Báo chí cách mạng đã phản ánh trung thực dòng chảy chính của xã hội Việt Nam, tạo đồng thuận và niềm tin xã hội, lan tỏa năng lượng tích cực, thổi lên khát vọng Việt Nam hùng cường thịnh vượng.

Ngành TT&TT vẫn tiếp tục đẩy mạnh công tác chuyển đổi số, phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, phổ cập hạ tầng số, chuyển đổi số báo chí, đảm bảo không gian mạng lành mạnh, ứng dụng mạnh mẽ AI và trợ lý ảo…

Trên cơ sở kế hoạch tổ chức các hoạt động Kỷ niệm ngày truyền thống ngành TT&TT năm 2024 của Bộ TT&TT, Công đoàn TT&TT đã có văn bản hướng dẫn các cấp công đoàn tổ chức các hoạt động nhằm ôn lại quá trình hình thành, phát triển, giáo dục truyền thống, khơi dậy lòng tự hào, đề cao tinh thần trách nhiệm, tính chủ động, sáng tạo của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Các cấp công đoàn cũng phối hợp với chuyên môn đồng cấp và Ban liên lạc hưu trí tại địa bàn tổ chức gặp mặt, thăm hỏi cán bộ hưu trí phù hợp với tình hình thực tế, thể hiện sự trân trọng, nghĩa tình truyền thống của ngành.

Khẳng định truyền thống tổ chức gặp mặt, tri ân cán bộ hưu trí ở 3 miền đất nước sẽ tiếp tục được duy trì, người đứng đầu ngành TT&TT cho biết, Bộ đã khởi động hoạt động chuẩn bị cho kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống ngành, với trọng tâm là kế hoạch tu sửa, nâng cấp nghĩa trang ngành, các khu di tích, nhà truyền thống và bổ sung hiện vật, tư liệu, hình ảnh tại các bảo tàng của ngành.

Cùng với việc xây dựng phòng truyền thống của Bộ, thời gian tới, Bộ TT&TT sẽ giao Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (Vietnam Post) xây dựng bảo tàng số Bưu điện, và bảo tàng số của Bộ, ngành TT&TT cũng sẽ chạy chung trên nền tảng số này.

“Tinh thần là tạo ra dòng chảy liên tục, có quá khứ với đầy đủ các thế hệ và có cả hiện tại”, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Trong các sự kiện của ngành TT&TT, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng luôn luôn nhấn mạnh: Truyền thống, văn hóa của ngành như bộ gen được di truyền, để từ đó mỗi thế hệ đều viết nên câu chuyện của mình, đóng góp xứng đáng cho sự nghiệp của ngành, của cách mạng. Quá khứ tạo ra hiện tại và hiện tại tạo ra tương lai. Không có quá khứ thì không có hôm nay và không có hôm nay cũng sẽ không có ngày mai.

Ngành TT&TT ngày nay đã trở thành ngành đi đầu trong công cuộc đổi mới và là động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế - xã hội. Với vai trò lĩnh ấn tiên phong, đi đầu dẫn dắt, ngành công nghệ số và truyền thông với một bên là công nghệ số để tạo nên sức mạnh vật chất, một bên là báo chí truyền thông khơi dậy khát vọng Việt Nam hùng cường, thịnh vượng để tạo thành sức mạnh tinh thần. Và Việt Nam sẽ bay lên với đôi cánh ấy.

Đây không chỉ là trách nhiệm mà còn là niềm vinh dự của mỗi cán bộ công nhân viên đang công tác trong ngành TT&TT./.