Cơ chế gây nghiện: Khi người ta mệt mỏi, đau đớn thì hệ thần kinh tiết ra chất Endoophin để làm giảm đau đớn, mệt mỏi giúp phục hồi sức hoạt động bình thường của cơ thể. Người nào càng tập luyện, hoạt động tích cực thì cơ chế tiết Endoophin phục hồi sức hoạt động của cơ thể càng tốt, đó là cơ chế tự nhiện của cơ thể. Các chất ma tuý khi thâm nhập vào cơ thể có tác dụng mạnh hơn Endoophin gấp nhiều lần làm nhanh chóng giảm mệt mỏi tạo cảm giác tỉnh táo, sảng khoái, lâng lâng. Cơ chế nhân tạo này lặp đi, lặp lại nhiều lần dẫn đến thay thế cơ chế tự tạo Endoophin của cơ thể, điều đó dẫn đến người nghiện lệ thuộc vào ma tuý.
Các hình thức sử dụng ma tuý:
- Hình thức hút: Người nghiện dùng thuốc phiện sống, thuốc phiện chín hoặc sái thuốc phiện làm thành viên, sau đó dùng tẩu để hút với đèn dầu thực vật, người nghiện nằm nghiêng, một người khác mồi thuốc cho hút, người nghiện mơ màng nhả khói thuốc. Người nghiện tùy theo mức độ nặng hay nhẹ mà có thể hút nhiều hay ít thuốc phiện trong một ngày, thường thì từ 1 đến 5 liều. Hình thức này thường được sử dụng ở những vùng núi cao nơi có nhiều đồng bào dân tộc sinh sống.
- Hình thức chích: Là hình thức người nghiện ma tuý dùng chất ma tuý ở thể lỏng tiêm thẳng vào mạch máu bằng bơm kim tiêm, hình thức này đơn giản, nhanh chóng làm cho người nghiện thỏa mãn cơn nghiện, hiện nay hình thức này phổ biến ở các thành phố, thị xã, khu du lịch ...
- Hình thức hít, ngậm, nuốt các sản phẩm ma tuý: Người nghiện dùng mũi, miệng để hít, uống, ngậm, nuốt các chất ma tuý (ma túy tổng hợp, hêrôin ...), hình thức này không phải sử dụng các dụng cụ tiêm, chích và có tác dụng nhanh làm thỏa mãn cơn nghiện của người nghiện.
Quá trình nghiện:
- Dùng chất ma tuý và dẫn tới quen sử dụng ma tuý: Là trạng thái nghiện ở mức độ nhất định khi cơ thể mất sự nhạy cảm đối với một loại thuốc hoặc nhóm thuốc gây nên sự giảm bớt tác dụng của liều lượng cũ khi đã được dùng nhiều lần. Nói cách khác là người dùng bắt buộc phải tăng liều lượng mới được tác dụng như cũ.
- Sự quen thuốc xen lẫn khi hai hoặc nhiều loại thuốc sử dụng cùng hệ thống hóa chất hữu cơ trong tế bào sống (enzyn) mà cơ thể không thể phân biệt được những loại thuốc đó, do đó sự quen thuốc phát triển mặc dầu các loại thuốc là khác nhau đến với người sử dụng.
- Sự lệ thuộc vào thuốc: là trạng thái thích nghi một loại thuốc mà khi không dùng nó sẽ dẫn đến triệu chứng mệt mỏi, buồn bực ...
- Nghiện ma tuý là việc sử dụng thuốc theo nhu cầu, lặp đi lặp lại không vì mục đích y học.
- Khoái cảm là trạng thái người sử dụng không cần phải lo nghĩ gì về sự đời, không quan tâm đến bất gì việc gì trong đời nữa.
- Có những ảo ảnh và nhận thức sai lạc được tạo nên ở người sử dụng thuốc do mất khả năng điều chỉnh hành vi và mất khả năng tư duy bình thường, nghe nhìn thấy những âm thanh hình ảnh không tồn tại trong thực tế./.
