Những ống cơm lam đã nấu chín
Nguyên liệu để nấu cơm lam là gạo nếp hoặc gạo tẻ, cộng với đậu xanh hoặc đậu đen.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, các loại gạo đem ngâm trong nước, khoảng 3-4 giờ thì cho vào ống tre, ống nứa hoặc ống lô ô không quá già và không quá non (bánh tẻ), có độ dày của thành ống vừa phải để không bị nứt khi nấu và cơm có độ thơm.
Sau đó, đem ống gạo nấu bằng lửa than thì cơm mới chín đều, không bị cháy. Lúc đầu, phần miệng của ống nấu chưa đậy kín. Khi ống cơm sôi và nước trong ống gần cạn thì lấy các loại lá cây (thường là lá chuối) làm nút đậy kín đầu ống lại. Nấu cho đến khi đầu ống tre bốc khói trắng là cơm chín.
Sau khi cơm chín, ống cơm được lấy ra, để nguội, rồi lấy dao tước bớt vỏ ngoài của ống tre. Khi nào ăn, chỉ việc chẻ phần còn lại của ống tre để bóc lấy cơm thưởng thức.
Người S’Tiêng thường dùng cơm lam làm lễ vật, quà cho người tham dự lễ hội, tiệc mừng./.