Chính phủ phê duyệt Đề án “Cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu”

Đề án được xây dựng với mục tiêu cải cách toàn diện các quy định về hoạt động kiểm tra chất lượng (KTCL), kiểm tra ATTP (ATTP) đối với hàng hóa nhập khẩu theo hướng đấy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, áp dụng quản lý rủi ro, đơn giản hóa quy trình, thủ tục KTCL, kiểm tra ATTP đối với hàng hóa nhập khẩu, giảm đầu mối tiếp xúc giữa doanh nghiệp với các cơ quan, tổ chức; cắt giảm chi phí, thời gian thông quan hàng hóa nhập khẩu.

Đồng thời, tạo môi trường, điều kiện cần thiết thực hiện xã hội hóa hoạt động KTCL, kiểm tra ATTP; bảo vệ hợp lý sản xuất trong nước, bảo vệ môi trường, quyền lợi và sức khỏe cộng đồng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động KTCL, kiểm tra ATTP đối với hàng hóa nhập khẩu nhằm đảm bảo quản lý chặt chẽ, đúng quy định pháp luật đối với hàng hóa nhập khẩu, góp phần đảm bảo an ninh quốc gia, an toàn kinh tế.

Bên cạnh đó, tổ chức lại mô hình hoạt động KTCL, kiểm tra ATTP đối với hàng hóa nhập khẩu theo hướng đơn giản, hiệu quả, phân công trách nhiệm một cách hợp lý, rõ ràng, minh bạch giữa các bên tham gia (các bộ quản lý ngành, lĩnh vực, cơ quan Hải quan, các tổ chức đánh giá sự phù hợp được chỉ định).

Đề án “Cải cách mô hình KTCL, kiểm tra ATTP đối với hàng hóa nhập khẩu” được áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu tại cửa khẩu, trừ các hàng hóa sau:

- Hàng hóa thuộc đối tượng kiểm tra, quản lý liên quan đến an ninh, quốc phòng, kiểm dịch, văn hóa...;

- Hàng hóa vừa thuộc diện kiểm dịch, vừa thuộc diện kiểm tra chuyên ngành khác do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý;

- Hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa thuộc diện kiểm tra nhà nước về chất lượng sau khi hàng hóa đã thông quan, hoặc hàng hóa thuộc diện kiểm tra nhà nước về chất lượng được các bộ quản lý ngành, lĩnh vực quy định việc kiểm tra thực hiện thông qua việc xem xét hoạt động công bố hợp quy của người nhập khẩu theo biện pháp: (i) kết quả tự đánh giá phù hợp của tổ chức, cá nhân; (ii) kết quả chứng nhận, giám định của tổ chức chứng nhận, tổ chức giám định đã đăng ký hoặc được thừa nhận theo quy định của pháp luật (biện pháp 2a, 2b theo quy định tại khoản 3 Điều 1 Nghị định số 74/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 7 Nghị định số 132/2008/NĐ-CP ngày 31/12/2008 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa).

Đối với hàng hóa nhập khẩu thuộc Danh mục hàng hóa thuộc diện kiểm tra nhà nước về chất lượng sau thông quan, trường hợp doanh nghiệp không áp dụng quy trình thủ tục kiểm tra chất lượng theo mô hình mới tại Đề án thì được lựa chọn áp dụng kiểm tra sau thông quan.

Đề án cũng đưa ra 7 nội dung cải cách lớn, bao gồm: (1) Giao cơ quan hải quan là đầu mối trong KTCL, kiểm tra ATTP đối với hàng hóa nhập khẩu; (2) Áp dụng đồng bộ 3 phương thức kiểm tra cho cả lĩnh vực KTCL, kiểm tra ATTP nhằm cắt giảm số lô hàng nhập khẩu phải kiểm tra; (3) Đơn giản hóa thủ tục KTCL, kiểm tra ATTP đối với hàng hóa nhập khẩu; (4) Thực hiện kiểm tra theo mặt hàng để cắt giảm số lượng các lô hàng phải kiểm tra; (5) Áp dụng đầy đủ, thực chất nguyên tắc quản lý rủi ro trong KTCL, kiểm tra ATTP đối với hàng hóa nhập khẩu để bảo đảm vai trò quản lý nhà nước và nâng cao tính tuân thủ của doanh nghiệp; (6) Bổ sung đối tượng được miễn KTCL, kiểm tra ATTP; và (7) Ứng dụng hệ thống công nghệ thông tin để triển khai mô hình mới.

Lộ trình thực hiện Đề án được chia làm hai giai đoạn:

Giai đoạn 1 (từ năm 2020 đến năm 2023), trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định về cơ chế quản lý, phương thức, trình tự, thủ tục KTCL và kiểm tra ATTP đối với hàng hóa nhập khẩu; Tổ chức triển khai thực hiện Đề án; Đánh giá, tổng kết việc thực hiện Đề án và đề xuất nhiệm vụ trong giai đoạn 2.

Giai đoạn 2 (từ năm 2023 đến năm 2026), rà soát, sửa đổi bổ sung các luật quản lý chuyên ngành và văn bản có liên quan, báo cáo các cấp có thẩm quyền theo hướng áp dụng các thông lệ quốc tế tốt nhất và thống nhất đầu mối KTCL, kiểm tra ATTP đối với hàng hóa nhập khẩu tại cửa khẩu là cơ quan hải quan.
Quyết định số 38/QĐ-TTg có hiệu lực thi hành kể từ ngày 12/01/2021.