Diễn tập ứng phó trước sự gia tăng của tấn công mạng sử dụng AI

Theo số liệu VNCERT/CC ghi nhận có 494 người chơi là cán bộ kỹ thuật đến từ 104 đội chơi thuộc đơn vị của các bộ, ngành, địa phương cùng các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông – internet, các doanh nghiệp và tổ chức an toàn thông tin đã tham gia diễn tập ACID 2024 tại điểm cầu Hà Nội và trực tuyến. Các cán bộ, chuyên gia đã trải qua 9 tiếng vô cùng hào hứng và thử thách, trong đó 50 đội hoàn thành từ 80% trở lên các yêu cầu của BTC (trên 2000 điểm). Với tình huống độc đáo, sát với thực tế từ quốc tế, BTC – Trung tâm VNCERT/CC đã biên tập, phân tích, đặt câu hỏi và sử dụng hệ thống Trả lời – Chấm điểm tự động. Nhiều thử thách, câu hỏi khó đã được đặt ra, gợi ý những manh mối, mắt xích trong toàn bộ quá trình tấn công để đội ứng cứu sự cố xâu chuỗi, tìm ra được lời giải cuối cùng. Kịch bản, tình huống lần này được các đội tham gia nhận định là thú vị, sát với thực tế và cung cấp nhiều kiến thức mới, bổ ích. Các tình huống xoay quanh các vấn đề như Điều tra sự cố trên hệ điều hành Windows; Kiểm tra, phân tích thư điện tử giả mạo; Phân tích phương thức tấn công sử dụng AI hỗ trợ nhằm qua mặt các phần mềm antivirus hiện nay. Qua đợt diễn tập ACID 2024, các cán bộ, chuyên gia ứng cứu sự cố của mạng lưới Ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia được trang bị thêm về kỹ năng, kiến thức tìm kiếm mã độc, phân tích thư điện tử và đặc biệt là AI – chủ đề chính của cuộc diễn tập, từ đó, góp phần trưởng thành hơn về mặt kỹ thuật, tập dượt và chuẩn bị, ứng phó chủ động trước cuộc tấn công thực tế.

Diễn tập quốc tế ACID là diễn tập thường niên của 10 CERT quốc gia khu vực Đông Nam Á và 5 quốc gia đối thoại về phối hợp trong hoạt động ứng cứu, tăng cường năng lực xử lý sự cố an toàn thông tin.

Cục An toàn thông tin – Bộ Thông tin và Truyền thông triển khai diễn tập ACID cho các thành viên Mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia (gọi tắt là Mạng lưới) gồm các Bộ, ngành và cơ quan trung ương, các cơ quan hạ tầng thông tin trọng yếu và các hệ thống thông tin quan trọng quốc gia, các tỉnh, thành phố, các nhà cung cấp viễn thông – Internet, và các doanh nghiệp và tổ chức An toàn thông tin tham gia.

Với chủ đề ‘Chủ động ứng phó trước sự gia tăng của tấn công mạng sử dụng AI’, diễn tập ACID năm 2024 đề cập đến xu hướng ứng dụng trí tuệ nhân tạo – AI trong nhiều ngành, lĩnh vực, kể cả việc lạm dụng AI cho các mục đích xấu. Hướng tới mục tiêu là các đơn vị sẵn sàng, chủ động ứng phó với sự cố mạng gia tăng từ các xu hướng mới, bảo đảm an toàn cho các hệ thống thông tin, nhất là những hệ thống thông tin quan trọng quốc gia, từ đó góp phần bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng.

Phát biểu tại buổi khai mạc diễn tập, ông Đặng Huy Hoàng – Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Ứng cứu không gian mạng Việt Nam – VNCERT/CC, Cục An Toàn thông tin (Bộ TT&TT) khẳng định: AI đã giúp con người ở nhiều mặt, nhiều khía cạnh trong cuộc sống, từ các việc đơn giản như trả lời câu hỏi, tìm kiếm thông tin, chuyển ngữ, tới các việc phức tạp như: làm thơ, lập trình. Nhưng sẽ ra sao nếu AI được sử dụng trong các nhiệm vụ tấn công mạng. Đó sẽ là một cuộc tấn công tinh vi, được tính toán kỹ lưỡng và không thể lường trước được.

“Thời gian tới, các cuộc tấn công sẽ tiếp diễn với tần suất và thiệt hại lớn hơn nhiều, khi tội phạm mạng lợi dụng AI trong tấn công. Để đối phó với những thách thức này, chúng ta cần có sự hiểu biết kỹ lưỡng, các kỹ năng, kỹ thuật và trên hết là sự hợp tác chặt chẽ, không chỉ trong nước mà còn trên phạm vi quốc tế”, ông Đặng Huy Hoàng nhấn mạnh.

Đợt diễn tập này có 02 phiên, gồm phiên kỹ thuật trong cả ngày 15/10 và phiên diễn tập bàn tròn vào buổi sáng ngày 16/10. Ngoài việc là đầu mối điều phối triển khai phiên diễn tập kỹ thuật diễn ra từ 8h30 đến 16h ngày 15/10, cho hơn 200 đơn vị thành viên mạng lưới theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, VNCERT còn là đại diện Việt Nam tham gia diễn tập trực tuyến bàn tròn với 17 đội quốc tế khác.