Báo cáo nêu rõ, năm 2022-2023 là năm bản lề, giữa nhiệm kỳ, có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, giai đoạn 2021 - 2025. Với tình hình thế giới tiếp tục có nhiều biến động phức tạp, khó lường ảnh hưởng đến hầu hết các quốc gia, khu vực trên phạm vi toàn cầu; hậu quả của đại dịch COVID-19 kéo dài, còn phải khắc phục trong nhiều năm tới; biến đổi khí hậu tiếp tục có nhiều ảnh hưởng bất lợi đến sản xuất nông nghiệp, các mặt hàng chủ lực của tỉnh còn gặp nhiều khó khăn trong sản xuất và cạnh tranh giá cả thị trường, tác động trực tiếp đến việc thực hiện một số cân đối lớn và đời sống người dân... Trong khi đó, các yêu cầu về bảo vệ môi trường được đặt ra ngày càng cao, khắt khe hơn, buộc doanh nghiệp phải có sự thay đổi, cải tiến về công nghệ sản xuất, xử lý chất thải để đáp ứng được các yêu cầu. Điều này đã thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn của tỉnh.
Trước tình hình trên, trong năm 2022-2023, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo các cơ quan chuyên môn của tỉnh chủ động xây dựng và tham mưu ban hành hệ thống văn bản chính sách, pháp luật đảm bảo phù hợp với các quy định mới của Luật Bảo vệ môi trường 2020 và điều kiện thực tế của tỉnh; rà soát và ban hành theo thẩm quyền các văn bản để triển khai thi hành Luật Bảo vệ môi trường; thường xuyên lồng ghép các nhiệm vụ, công tác bảo vệ môi trường trong tham mưu xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triến kinh tế - xã hội của tỉnh, quy hoạch của ngành, lĩnh vực.
Kết quả năm 2022-2023, về môi trường không khí, chất lượng môi trường không khí tại các khu đô thị, khu dân cư trên địa bàn tỉnh vẫn còn khá tốt, các giá trị đo được của các thông số quan trắc như: bụi, SO2, NO2, CO, NH3, H2S đều thấp hơn so với mức giới hạn cho phép của QCVN 05:2023/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí. Đối với thông số tiếng ồn, hầu hết độ ồn đo được tại các điểm quan trắc trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố của tỉnh đều thấp hơn mức giới hạn cho phép của QCVN 26:2010/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về tiếng ồn (khu vực thông thường: 70 dBA). Đồng thời, tỉnh đã lắp đặt và vận hành 03 trạm quan trắc môi trường không khí tự động, liên tục tại thành phố Đồng Xoài, thị xã Chơn Thành và huyện Đồng Phú để giám sát, theo dõi diễn biến chất lượng môi trường không khí xung quanh của tỉnh.
Môi trường nước, kết quả quan trắc của những năm gần đây cho thấy, chất lượng nước tại các luư vực Sông Bé, sông Sài Gòn, sông Đồng Nai, sông Chiu Riu, Sông Măng của tỉnh đang dần tốt lên. Chất lượng môi trường nước dưới đất định kỳ tại 106 điểm quan trắc năm 2022 - 2023 cho thấy hiện trạng chất lượng nước dưới đất trên địa bàn tỉnh khá tốt. Kết quả phân tích đối với các thông số có trong mẫu nước dưới đất như: chất rắn hòa tan (TDS), độ cứng, Amoni (N- NH4+), chỉ số Pemanganat, Clorua, tổng Coliform, các kim loại nặng (Fe, As) đều có giá trị thấp và nằm trong mức giới hạn cho phép của QCVN 09:2023/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước dưới đất.
Môi trường đất, chất lượng còn khá tốt, với các thông số quan trắc: kim loại nặng, dư lượng thuốc bảo về thực vật đều có hàm lượng thấp và nằm trong mức giới hạn cho phép của QCVN 03:2023/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng đất.
Về phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường, trong năm 2022-2023, các cơ quan chuyên môn của tỉnh đã tiếp tục duy trì tốt hoạt động giám sát môi trường đối với các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, dự án, cơ sở sản xuất có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao, lưu lượng xả chất thải lớn nhằm bảo đảm an toàn về môi trường trong quá trình hoạt động; hướng dẫn các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn tỉnh thực hiện các quy định của pháp luật vê bảo vệ môi trường, xây dựng các công trình xử lý khí thải, nước thải, chất thải rắn phát sinh trong quá trình hoạt động, phương án phòng ngừa và ứng phó sự cố môi trường... Qua đó, công tác kiểm soát, giám sát các cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường đã được triển khai có hiệu quả và không để xảy ra sự cố gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng trong năm 2022, 2023.
Hiện trạng di sản thiên nhiên và đa dạng sinh học, theo thống kê, tổng diện tích rừng và đất chưa có rừng trên địa bàn tỉnh năm 2023 là 171.708,06ha, giảm 121,73ha so với năm 2022 (171.829,79 ha). Tỷ lệ che phủ rừng trên địa bàn tỉnh hiện đạt 22,57%, giảm 0,09% so với năm 2022 là 22,66%. Toàn tỉnh hiện có 02 khu bảo tồn thiên nhiên và 01 khu bảo vệ cảnh quan gồm: Vườn Quốc gia Bù Gia Mập, phần rừng đặc dụng Tây Cát Tiên thuộc Vườn Quốc gia Cát Tiên, trong đó Vườn Quốc gia Bù Gia Mập được đánh giá là nơi có tính đa dạng sinh học cao với nhiều loài động, thực vật có giá trị về mặt khoa học và bảo tồn.
Nhìn chung, chất lượng môi trường của tỉnh hiện nay còn khá tốt, số ngày có chỉ số chất lượng không khí AQI tốt và trung bình chiếm trên 90% tổng số ngày trong năm. Môi trường đất chưa bị ô nhiễm bởi các kim loại nặng, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật; các thông số quan trắc đánh giá chất lượng nước ngầm đều nằm trong mức giới hạn cho phép của quy chuẩn quốc gia. Chất lượng nước mặt tại các sông, suối trên địa bàn tỉnh đang dần tốt lên so với các năm trước. Tuy nhiên, tình trạng chất lượng nước mặt tại một số suối là nguồn tiếp nhận nước thải từ các khu công nghiệp, các nhà máy sản xuất công nghiệp và khu đô thị. Nguyên nhân chủ yếu là do sự thiếu ý thức của một số người dân thường xuyên vứt rác thải, thải chất thải sinh hoạt xuống sông, suối; một số doanh nghiệp còn xả nước thải chưa xử lý đạt quy chuẩn ra nguồn nước./.
