Việc xét chọn “Nhà giáo tiêu biểu” nhằm ghi nhận, tôn vinh các nhà giáo và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục có đóng góp đặc biệt xuất sắc, tạo ra những chuyển biến tích cực, hiệu quả trong đơn vị, có sức lan tỏa trong toàn ngành. Qua đó, tạo động lực thúc đẩy tinh thần đổi mới, sáng tạo của đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục trong cả nước, góp phần thực hiện thành công đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT.
Số lượng đề cử tham gia xét chọn hàng năm
Đối với các sở GD&ĐT, đề cử, xét chọn nhà giáo từ các cơ sở giáo dục thuộc phạm vi quản lý của sở GD&ĐT, phòng GD&ĐT, trong đó căn cứ số lượng nhà giáo các cấp học của địa phương, Bộ GD&ĐT phân bổ số lượng như sau:
Đối với sở GD&ĐT các tỉnh, thành phố có số lượng nhà giáo từ 40.000 người trở lên đề cử tối đa 05 nhà giáo xuất sắc tiêu biểu đại diện mỗi cấp học 01 nhà giáo gồm: Giáo dục mầm non, giáo dục tiểu học, giáo dục trung học cơ sở, giáo dục trung học phổ thông, giáo dục thường xuyên, trong đó không quá 02 cán bộ quản lý cơ sở giáo dục.
Đối với sở GD&ĐT các tỉnh, thành phố có số lượng nhà giáo từ 25.000 người trở lên đến dưới 40.000 người đề cử tối đa 03 nhà giáo xuất sắc tiêu biểu thuộc cấp học giáo dục mầm non hoặc giáo dục tiểu học 01 nhà giáo, cấp trung học cơ sở hoặc giáo dục thường xuyên 01 nhà giáo, cấp trung học phổ thông 01 nhà giáo, trong đó không quá 01 cán bộ quản lý cơ sở giáo dục.
Đối với sở GD&ĐT các tỉnh, thành phố còn lại đề cử tối đa 02 nhà giáo xuất sắc tiêu biểu thuộc cấp học giáo dục mầm non hoặc giáo dục tiểu học 01 nhà giáo, cấp trung học cơ sở hoặc giáo dục thường xuyên hoặc trung học phổ thông 01 nhà giáo, trong đó không quá 01 cán bộ quan lý cơ sở giáo dục.
Đối với các cơ sở giáo dục đại học, trường cao đẳng sư phạm thuộc thẩm quyền quản lý của các bộ, ban, ngành, tỉnh và cơ sở giáo dục đại học tư thục: Đề cử 01 nhà giáo xuất sắc tiêu biểu.
Đối với các đơn vị trực thuộc Bộ GD&ĐT, đề cử 01 nhà giáo xuất sắc tiêu biểu; riêng 03 đại học vùng, Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh, mỗi đơn vị đề cử 03 nhà giáo, trong đó có 02 giảng viên trực tiếp giảng dạy.
Đối với Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, mỗi đơn vị đề cử 04 nhà giáo, trong đó có 02 giảng viên trực tiếp giảng dạy.
Tiêu chuẩn đề cử, xét chọn
Có phẩm chất chính trị vững vàng, có đạo đức, lối sống giản dị, mẫu mực; chấp hành nghiêm các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, nội quy, quy chế làm việc của đơn vị và tại địa phương nơi cư trú. Tâm huyết, tận tụy với nghề, tinh thần trách nhiệm cao trong công tác; có uy tín về chuyên môn, ảnh hưởng rộng rãi trong ngành, lĩnh vực hoặc cấp huyện, cấp tỉnh; được người học, đồng nghiệp và nhân dân kính trọng.
Trong 05 năm liền kề năm xét chọn "Nhà giáo tiêu biểu", có thành tích tiêu biểu, nổi trội, xuất sắc trong nuôi dạy, giảng dạy, giáo dục, quản lý được quy định với từng đối tượng như sau:
(1) Nhà giáo, cán bộ quản lý tại các cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên không thuộc đối tượng tại mục (2) đạt các tiêu chuẩn sau: Có 01 sáng kiến, giải pháp, biện pháp được công nhận có hiệu quả áp dụng trong giảng dạy hoặc quản lý, có khả năng nhân rộng trong bộ, ban, ngành, tỉnh. Được công nhận là giáo viên dạy giỏi hoặc chủ nhiệm lớp giỏi hoặc tổng phụ trách đội giỏi cấp tỉnh hoặc bồi dưỡng học sinh đoạt giải nhất, nhì, ba trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia hoặc quốc tế hoặc đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp bộ, ban, ngành, tỉnh trở lên.
(2) Nhà giáo, cán bộ quản lý tại các cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên thuộc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và trường, lớp dành cho người khuyết tật, trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập: Có biện pháp, giải pháp thực hiện hiệu quả trong việc hỗ trợ nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục, giúp đỡ người học có hoàn cảnh khó khăn trong học tập; hoặc có biện pháp, giải pháp vận động được nhiều người học đến trường và duy trì sĩ số học sinh hoặc có nhiều đổi mới, sáng tạo quản lý giáo dục ở địa phương được cơ quan, đơn vị quản lý cấp trên xác nhận hoặc tuyên dương.
(3) Nhà giáo, cán bộ quản lý tại các trường cao đẳng sư phạm đạt các tiêu chuẩn sau: Chủ trì 01 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cơ sở, cấp tỉnh, bộ đã được nghiệm thu từ mức đạt trở lên; hoặc tác giả 02 sáng kiến được công nhận có hiệu quả áp dụng trong giảng dạy hoặc quản lý, có khả năng nhân rộng trong bộ, ban, ngành, tỉnh; hoặc tác giả 01 bằng độc quyền sáng chế/bằng độc quyền giải pháp hữu ích/bản quyền tác giả; hoặc hướng dẫn 01 công trình nghiên cứu khoa học của người học, nhóm người học đoạt giải nhất, nhì, ba hoặc giải thưởng sinh viên nghiên cứu khoa học, “Tài năng khoa học trẻ”, “Tuổi trẻ sáng tạo” cấp tỉnh, bộ; hoặc hướng dẫn 01 người học, nhóm ngưòi học đoạt giải nhất, nhì, ba trong các kỳ thi quốc gia, quốc tế. Tác giả 02 bài báo khoa học.
(4) Nhà giáo, cán bộ quản lý tại các cơ sở giáo dục đại học đạt các tiêu chuẩn sau: Chủ trì 01 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia hoặc 01 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh, bộ đã được nghiệm thu từ mức đạt trở lên (đối với các cơ sở giáo dục thuộc Bộ Quốc phòng do Thủ trưởng Bộ Tổng tham mưu, Thủ trưởng Tổng cục Chính trị phê duyệt) hoặc 01 bằng độc quyền sáng chế/bằng độc quyền giải pháp hữu ích/bản quyền tác giả; hoặc tác giả 02 sáng kiến có hiệu quả áp dụng, khả năng nhân rộng trong bộ, ban, ngành, tỉnh; hoặc hướng dẫn 01 công trình nghiên cứu khoa học của người học/nhóm người học đoạt giải nhất, nhì, ba hoặc giải thưởng sinh viên nghiên cứu khoa học, “Tài năng khoa học trẻ”, “Tuổi trẻ sáng tạo” cấp tỉnh, bộ; hoặc hướng dẫn 01 người học/nhóm người học đoạt giải nhất, nhì, ba trong các kỳ thi quốc gia, quốc tế. Tác giả 05 bài báo khoa học.
Tích cực tham gia các hoạt động đoàn thể, xã hội, phục vụ cộng đồng hoặc hỗ trợ nuôi dạy, giảng dạy người học có hoàn cảnh đặc biệt vươn lên trong học tập, xây dựng trường, lớp, vận động được người học có hoàn cảnh đặc biệt, hoàn cảnh khó khăn đến trường và duy trì sĩ số học sinh, góp phần tạo ra những chuyển biến tích cực, hiệu quả trong đơn vị, có sức lan tỏa tại địa phương hoặc trong toàn ngành. Có 02 danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng tiêu biểu trong 05 năm liền kề (Chiến sĩ thi đua cơ sở, Bằng khen cấp tỉnh, bộ trở lên)./.