Gáo vàng - một loài cây gỗ đa hữu ích

 

Theo Giáo sư Đỗ Tất Lợi, một nhà nghiên cứu dược học nổi tiếng của Việt Nam, vỏ gáo hoặc gỗ gáo thái mỏng được nhân dân dùng làm thuốc chữa sốt dưới dạng thuốc sắc. Hoa gáo là nguồn mật và phấn đầy hấp dẫn đối với nhiều loài ong. Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy chất naucleaorine và dẫn xuất của nó được chiết xuất từ cây gáo vàng trị được bệnh sốt rét; một số alcaloid ở vỏ cây gáo vàng có khả năng trị được ung thư biểu mô bọng nước tiểu ở người.

 

Trong y học, người ta còn sử dụng lá gáo để làm dược liệu trị mụt nhọt và ung bướu; vỏ được sắc lấy nước trị tiêu chảy và đau răng; quả được dùng để trị ho, cảm lạnh, đau dạ dày và tiêu chảy. Cũng bởi tính đa hữu ích của nó, mà cây gáo vàng được trồng khắp 3 miền đất nước.

 

Anh Trương Xuân Thanh, cán bộ kỹ thuật Trung tâm giống Nông – Lâm nghiệp (Sở NN&PTNT), cho biết: “Gáo vàng có thể sinh trưởng và phát triển tốt ở độ cao 0 – 500 m. Nó có cành nhánh mọc chếch ngang, tán lá tỏa rộng, khả năng che bóng tốt; hình thái cây, lá, hoa đều bắt mắt nên được xem là loài cây xanh có giá trị tạo bóng và tôn tạo cảnh quan. Gáo sinh trưởng nhanh, thích hợp cho việc trồng rừng nguyên liệu. Chiều cao trung bình của cây là 7 - 16 m, có cây cao tới 35 m; đường kính ngang ngực đạt trên 100 cm; ra hoa vào tháng 8, quả chín vào tháng 11 – 12. Gáo ưa nơi ẩm ướt, đủ ánh sáng”.

 

Cũng theo anh Thanh, khi trồng loại cây này, bà con nông dân cần lưu ý quy trình xử lý hạt, ươm cây giống, cách trồng và chăm sóc. Theo đó, bà con nên ươm hạt từ quả chín rụng xuống đất, tránh phơi nắng hạt làm giảm sức nảy mầm và hạt gieo vào tháng 1 – 2 để cho tỷ lệ nảy mầm đạt cao (40 - 60%). Khi ươm, hạt phải được ngâm vào nước 50 – 60^oC, rồi để nguội, tiếp tục cho ngâm nước lã 24 giờ, vớt ra để ráo nước, trộn vào cát rắc hạt lên luống ươm. Khi  cây cao 4 - 5 cm thì nhổ cây cho vào túi nilon, sau 3 tháng cây cao 40 - 50 cm mới đem trồng, khoảng cách trồng 4 x 4 m và nên trồng vào mùa mưa để đạt tỷ lệ sống cao trên 95%./.

 

Thanh Trương