Quy định tại Thông tư 81/2019/TT-BTC ngày 15/11/2019 của Bộ Tài chính quy định quản lý rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ hải quan, người khai hải quan được phân loại thành 5 mức; mỗi người khai hải quan được đánh giá phân loại theo một mức độ tuân thủ duy nhất.
Theo Điều 10 Thông tư 81/2019/TT-BTC quy định các mức độ tuân thủ pháp luật của người khai hải quan như sau:
Mức 1- Doanh nghiệp ưu tiên: Doanh nghiệp ưu tiên Mức 1 thực hiện theo Thông tư số 72/2015/TT-BTC ngày 12/5/2015 của Bộ Tài chính quy định áp dụng chế độ ưu tiên trong việc thực hiện thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của doanh nghiệp, Thông tư số 07/2019/TT-BTC ngày 28/01/2019 của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 72/2015/TT-BTC;
Mức 2- Tuân thủ cao: Là người khai hải quan được cơ quan hải quan đánh giá tuân thủ pháp luật về hải quan ở mức độ cao (so sánh với khung tuân thủ của WCO). Người khai hải quan này chấp hành tốt pháp luật, các quy định của cơ quan hải quan (CQHQ), nghĩa vụ về thuế và hợp tác tốt với CQHQ trong kiểm tra, giám sát và cung cấp thông tin.
Mức 3 - Tuân thủ trung bình: Là người khai hải quan được CQHQ đánh giá tuân thủ pháp luật về hải quan ở mức độ trung bình (so sánh với khung tuân thủ của WCO). Người khai hải quan này chấp hành tương đối tốt pháp luật, các quy định của CQHQ, nghĩa vụ về thuế và hợp tác tốt với CQHQ; trong khoảng thời gian đánh giá còn bị các vi phạm (không nghiêm trọng) trong hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh hoặc có những vấn đề chưa đáp ứng được yêu cầu tuân thủ.
Mức 4 - Tuân thủ thấp: Là người khai hải quan được CQHQ đánh giá tuân thủ pháp luật về hải quan ở mức độ thấp (so sánh với khung tuân thủ của WCO). Người khai hải quan này không thể hiện rõ ý thức tự nguyện hợp tác với CQHQ; trong khoảng thời gian đánh giá, nhiều lần bị các lỗi, vi phạm (không nghiêm trọng) trong hoạt động XNK;
Mức 5 - Không tuân thủ: Là người khai hải quan được CQHQ đánh giá không tuân thủ pháp luật về hải quan (so sánh với khung tuân thủ của WCO). Người khai hải quan này thể hiện thái độ không hợp tác với CQHQ hoặc có hành vi vi phạm các quy định của pháp luật, các quy định của Hải quan, không chấp hành nghĩa vụ về thuế và/hoặc bỏ địa chỉ kinh doanh theo xác nhận của cơ quan Thuế.
Việc công khai các mức độ tuân thủ giúp Doanh nghiệp hoàn toàn có thể chủ động nắm bắt được mức độ tuân thủ để cải thiện mức độ tuân thủ của mình. Đồng thời tạo động lực khuyến khích các doanh nghiệp hướng tới tuân thủ pháp luật hải quan xuất phát từ chính những lợi ích mà nó mang lại cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp tuân thủ tốt pháp luật sẽ được cơ quan hải quan tạo thuận lợi tối đa và được hưởng lợi tương ứng với mức độ tuân thủ pháp luật. Cơ quan hải quan sẽ tạo thuận lợi cho doanh nghiệp thông qua chính sách hỗ trợ nâng cao năng lực tuân thủ của doanh nghiệp, như; giảm tỷ lệ kiểm tra trong thông quan và kiểm tra sau thông quan; cải tiến các bước trong quy trình thủ tục hải quan, thủ tục nộp thuế…Ngược lại, doanh nghiệp không tuân thủ sẽ chịu sự quản lý, kiểm tra, kiểm soát, giám sát rất chặt chẽ.
Đây là nội dung mang tính hội nhập quốc tế cao, đáp ứng yêu cầu đổi mới cải tiến phương pháp quản lý của cơ quan hải quan nói riêng và các cơ quan quản lý hành chính nói chung đối với các doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu, rất cần sự ủng hộ hưởng ứng của cộng đồng doanh nghiệp, người dân và các cơ quan quản lý, các cơ quan truyền thông báo chí nắm bắt, hiểu rõ để giúp cho doanh nghiệp ngày càng tuân thủ cao, hưởng nhiều ưu đãi của pháp luật, đưa đến tự nguyện tuân thủ, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trên thế giới theo tinh thần chỉ đạo hàng năm của Chính phủ.
Nguồn Tổng cục Hải quan
