Chiều ngày 29/6/2022, tại Hà Nội, Ban Chỉ đạo (BCĐ) Tổng điều tra Kinh tế (TĐT) Trung ương và BCĐ Điều tra cơ sở hành chính Trung ương đã tổ chức Hội nghị công bố kết quả chính thức Tổng điều tra kinh tế và Điều tra cơ sở hành chính năm 2021. Thứ trưởng Bộ Nội vụ, thành viên BCĐ Điều tra cơ sở hành chính Trung ương Trương Hải Long và Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê (TCTK), Phó trưởng ban Ban Chỉ đạo TĐT kinh tế Trung ương Nguyễn Thị Hương đồng chủ trì hội nghị.
Tham dự hội nghị có Phó Tổng cục trưởng TCTK, Ủy viên BCĐ Tổng điều tra kinh tế Trung ương Nguyễn Trung Tiến, Phó Tổng cục trưởng TCTK Lê Trung Hiếu; các Trưởng ban, Phó Trưởng ban, các đồng chí thành viên BCĐ TĐT kinh tế và Điều tra cơ sở hành chính Trung ương và địa phương; đại diện Lãnh đạo Bộ, ngành, địa phương tham gia Tổng điều tra kinh tế Trung ương và Điều tra cơ sở hành chính Trung ương năm 2021. Hội nghị được thực hiện trực tiếp và trực tuyến tại các hội trường của TCTK và 63 điểm cầu các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nội vụ, thành viên BCĐ Điều tra cơ sở hành chính Trung ương Trương Hải Long nhấn mạnh: Tổng điều tra kinh tế và Điều tra cơ sở hành chính năm 2021 là hai cuộc điều tra thống kê trong Chương trình điều tra thống kê quốc gia theo Quyết định số 307/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 1096/QĐ-BNV ngày 23/12/2019 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ. Điều tra cơ sở hành chính năm 2021 do Bộ Nội vụ lần đầu tiên chủ trì triển khai thực hiện đã nhận được sự hỗ trợ rất lớn của Tổng cục Thống kê, sự phối hợp của các Bộ, ngành, địa phương và ứng dụng triệt để công nghệ thông tin trong hoạt động Điều tra (gồm thu thập thông tin và xử lý dữ liệu) đã giúp nâng cao hiệu quả của cuộc Điều tra.
Thứ trưởng Bộ Nội vụ, thành viên BCĐ Điều tra cơ sở hành chính Trung ương Trương Hải Long
phát biểu khai mạc tại Hội nghị
Mặc dù trong quá trình triển khai thu thập thông tin, cả hai cuộc Điều tra ít nhiều đã bị tác động bởi đại dịch Covid-19, nhưng với quyết tâm chính trị, sự chỉ đạo quyết liệt và linh hoạt thích ứng của Ban Chỉ đạo các cấp, công tác thu thập thông tin và nghiệm thu kết quả điều tra đã hoàn thành; đạt yêu cầu để xử lý, tổng hợp số liệu công bố kết quả chính thức theo kế hoạch.
Thành công của cuộc Tổng điều tra kinh tế và Điều tra cơ sở hành chính năm 2021 trước hết là nhờ sự chỉ đạo quyết liệt cả hệ thống chính trị; sự chỉ đạo điều hành hiệu quả của Ban Chỉ đạo Tổng điều tra kinh tế và Điều tra cơ sở hành chính các cấp; kết quả về công tác phối hợp liên ngành, phối hợp chặt chẽ với các Bộ: Quốc phòng, Công an, Nội vụ, Thông tin và Truyền thông, Tài chính (Tổng cục Thuế); đặc biệt là tinh thần làm việc cần mẫn, trách nhiệm, vượt qua khó khăn của các điều tra viên thống kê, giám sát viên, của công chức, viên chức Ngành Thống kê và Bộ Nội vụ và sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp, hợp tác xã; đơn vị sự nghiệp, hiệp hội; cơ sở hành chính; cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể; cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng trong cả nước. Qua đó, Thứ trưởng Bộ Nội vụ, thành viên BCĐ Điều tra cơ sở hành chính Trung ương Trương Hải Long gửi lời cảm ơn sâu sắc đến các đồng chí thành viên Ban chỉ đạo Tổng điều tra kinh tế và Ban Chỉ đạo Điều tra cơ sở hành chính các cấp, các Bộ ngành, địa phương đã luôn hỗ trợ, đồng hành cùng chúng tôi trong thời gian qua để góp phần vào thành công chung của hai cuộc điều tra lớn này.
Tại Hội nghị, các đại biểu tham dự đã được nghe báo cáo kết quả chính thức Tổng điều tra kinh tế năm 2021 do Tổng cục Thống kê thực hiện. Theo đó, số lượng và lao động của các đơn vị điều tra năm 2020 đều tăng so với năm 2016 nhưng mức độ tăng về lao động thấp hơn so với các giai đoạn trước. Năm 2020, cả nước có hơn 6,0 triệu đơn vị điều tra, tăng 7,5% (tương đương tăng 423,6 nghìn đơn vị) so với năm 2016; bình quân giai đoạn 2016-2020 tăng 1,8%/năm, cao hơn mức tăng 1,5%/năm giai đoạn 2011-2016 và thấp hơn mức tăng 4,9%/năm giai đoạn 2006-2011. Số lao động trong các đơn vị điều tra năm 2020 là 27,5 triệu người, tăng 4,3% (tăng 1,1 triệu người); bình quân giai đoạn 2016-2020 tăng 1,1%/năm, thấp hơn mức tăng 3,6%/năm giai đoạn 2011-2016 và mức tăng 7,7%/năm giai đoạn 2006-2011.
Toàn cảnh Hội nghị tại trụ sở Tổng cục Thống kê
Tính đến thời điểm 31/12/2020, cả nước có 684,3 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động có kết quả sản xuất kinh doanh với số lao động là 14,7 triệu người, tăng 35,5% về số doanh nghiệp và tăng 4,9% về số lao động so với năm 2016. Cũng tại thời điểm trên, cả nước có gần 15,3 nghìn hợp tác xã (HTX) với số lao động là 167 nghìn người, tăng 17,6% về số HTX và giảm 16,9% về lao động so với năm 2016. Số cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể (Cơ sở SXKD cá thể) năm 2020 đạt gần 5,2 triệu cơ sở với 8,7 triệu lao động, tăng 5,9% về số cơ sở và tăng 5,2% về số lao động so với năm 2016. Số đơn vị sự nghiệp là 52,5 nghìn đơn vị với 2,4 triệu lao động, giảm 28,6% về số đơn vị (giảm 21 nghìn đơn vị) và giảm 6,2% về số lao động (giảm 158 nghìn người) so với năm 2016. Các hiệp hội, tổ chức phi Chính phủ có gần 6,5 nghìn đơn vị với số lao động là 35,7 nghìn người, giảm 2,7% về số đơn vị và giảm 3,3% về số lao động so với năm 2016. Cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng có hơn 46,8 nghìn cơ sở với 167,2 nghìn chức sắc, nhà tu hành làm việc thường xuyên tại các cơ sở, tăng 9,6% về số cơ sở và tăng 19,2% về số người làm việc so với năm 2016. Đơn vị hành chính, tổ chức chính trị - xã hội có gần 32,3 nghìn đơn vị, giảm 49,1% (giảm 31,2 nghìn đơn vị) so với năm 2016.
Quy mô lao động bình quân một đơn vị điều tra năm 2020 biến động không đều so với năm 2016. Quy mô này giảm nhẹ từ 4,7 người năm 2016 xuống 4,6 người năm 2020, trong đó: Doanh nghiệp giảm từ 27,7 người xuống 21,5 người; HTX giảm từ 15,4 xuống 10,9 người; cơ sở SXKD cá thể có quy mô lao động bình quân 1,7 người tương đương năm 2016; các đơn vị sự nghiệp, hiệp hội, tổ chức phi Chính phủ và tôn giáo, tín ngưỡng lại có biến động tăng so với năm 2016. Xét theo khu vực kinh tế, Nông, lâm nghiệp và thủy sản là khu vực có số lượng lao động thấp nhất (chỉ chiếm 1,1% tổng số lao động của các đơn vị điều tra) nhưng có quy mô bình quân là 20,4 người, cao nhất trong 3 khu vực.
Trình độ người đứng đầu các doanh nghiệp, cơ sở SXKD cá thể, hành chính, sự nghiệp và tôn giáo đã có sự thay đổi tích cực được thể hiện ở tỷ lệ người đã qua đào tạo năm 2020 đạt 53,3%, tăng 5,1 điểm phần trăm so với năm 2016 và đều tăng lên ở tất cả các trình độ. Tuy nhiên, tỷ lệ người đứng đầu chưa qua đào tạo năm 2020 vẫn chiếm tỷ trọng lớn với mức 46,7% (các cơ sở SXKD cá thể chiếm tới 53%), giảm 5,1 điểm phần trăm so với năm 2016.
Tỷ lệ lao động nữ biến động không nhiều, năm 2020, lao động nữ chiếm 48,4% tổng số lao động đang làm việc trong các đơn vị điều tra, giảm nhẹ so với tỷ lệ 48,5% của năm 2016.
Mức độ tập trung các đơn vị điều tra có sự chênh lệch giữa các vùng kinh tế, trong đó Đồng bằng sông Hồng tiếp tục là vùng thu hút nhiều đơn vị điều tra nhất cả nước với 1,6 triệu đơn vị (chiếm 26% tổng số đơn vị điều tra của cả nước), thu hút 8,4 triệu lao động (chiếm 30,9% về lao động của cả nước).
Hoạt động đổi mới sáng tạo trong các đơn vị điều tra có nhiều cải thiện; khu vực Dịch vụ dẫn đầu về số lượng các đơn vị có hoạt động đổi mới sáng tạo; đồng bằng sông Hồng tập trung nhiều đơn vị có hoạt động đổi mới sáng tạo nhất cả nước
Ngay sau đó, Bộ Nội vụ, Ủy viên thường trực Ban Chỉ đạo Điều tra cơ sở hành chính Trung ương đã Báo cáo kết quả chính thức Điều tra cơ sở hành chính do Bộ Nội vụ thực hiện. Kết quả cho thấy, số các cơ sở hành chính, cơ quan Đảng, tổ chức chính trị - xã hội năm 2020 giảm so với năm 2016. Tính đến ngày 31/12/2020, cả nước có gần 32,3 nghìn đợn vị hành chính, cơ quan của Đảng, tổ chức chính trị - xã hội (gọi tắt là đơn vị hành chính), giảm 49,1% so với năm 2016. Xét theo vùng, mật độ phân bố các cơ sở hành chính có sự phân hóa rõ nét, vùng kinh tế Bắc trung bộ và Duyên hải miền trung có số lượng cơ sở hành chính lớn nhất với 7.575 đơn vị, chiếm 23,46%. Đặc biệt, số đơn vị hành chính giảm so với số liệu điều tra năm 2017.
Cũng tại thời điểm trên, tổng số lao động trong các đơn vị hành chính là 1.382 nghìn lao động, tăng 15% so với năm 2016. Số lượng lao động trong các cơ sở hành chính tại vùng đồng bằng sông Hồng chiếm tỷ lệ cao nhất cả nước với 397,5 nghìn lao động, chiếm 28,77% trong tổng số lao động cơ sở hành chính cả nước. Lao động bình quân trên một cơ sở hành chính phân hóa khá rõ nét theo loại hình hoạt động và theo vùng kinh tế với bình quân 42 người/cơ sở. Đồng bằng sông Hồng có số lượng lao đồng bình quân trên một cơ sở cao nhất với 61 người/cơ sở.
Tỷ lệ người đứng đầu cơ sở hành chính đạt trình độ đại học và tgreen đại học rất cao với 31.597 người có trình độ từ đại học trở lên, chiếm tỷ lệ 97,85%. Lao động có sự phân hóa rõ nét, số lượng lao động nữ trong các cơ sở hành chính chiểm tỷ lệ thấp với 313,2 nghìn lao động, chiếm 22,66% tổng số lao động cùng kỳ. Lực lượng lao động trẻ chiếm tỷ lệ cao trong cơ cấu lao động phân theo nhóm tuổi trong các cơ sở hành chính, cụ thể: lao động nhóm tuổi từ 16-45 tuổi là 1.085 nghìn người, chiếm tỷ lệ 78,51% tổng số lao động phân theo nhóm tuổi.
Trình độ đào tạo của lao động trong các cơ sở hành chính ngày càng được nâng cao, số lượng lao động có trình độ Đại học và trên đại học chiếm tỷ lệ lớn với 58,4%, tương đương 807,1 nghìn lao động. Năng lực và trình độ chuyên môn của các lao động trong các cơ sở hành chính ngày càng được nâng cao, lao đọng xếp ngạch công chức là chuyên viên cao cấp và tương đương là 30,2 nghìn người, chiếm tỷ lệ 2,21%, chuyên viên chính và tương đương là 262,4 nghìn người, chiếm 19,2%.
Kết quả điều tra cơ sở hành chính năm 2021 cả nước có 90.551 địa điểm, cơ sở trực thuộc 32.292 đơn vị điều tra, trong đó, khối các tổ chức hành chính, Đảng, chính trị - xã hội cấp xã là 60.885 cơ sở, chiếm 67,24% tổng số địa điểm, cơ sở trực thuộc đơn vị điều tra; có 15.980 địa điểm, cơ sở trực thuộc đơn vị điều tra cấp huyện, chiếm tỷ lệ 17,65%, cấp tỉnh có 4.133 địa điểm, cơ sở trực thuộc, chiếm tỷ lệ 4,54% và khối cơ quan Trung ương có 9.553 địa điểm, cơ sở trực thuộc, chiếm tỷ lệ 10,55%.
Để phổ biến kịp thời thông tin phục vụ lãnh đạo Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các địa phương và người dùng tin, TCTK đã giới thiệu Ấn phẩm "Tổng điều tra kinh tế năm 2021 - Kết quả chính thức" với các chỉ tiêu thống kê đa dạng, chuyên sâu và giới thiệu các trang Web khai thác số liệu Tổng điều tra kinh tế năm 2021. Tổ Thường trực Tổng điều tra kinh tế và Điều tra cơ sở hành chính Trung ương cũng dành nhiều thời gian trả lời thỏa đáng các câu hỏi của đại biểu và phóng viên tham dự Hội nghị.
Tổng cục trưởng TCTK, Phó Trưởng ban thường trực BCĐ Tổng điều tra kinh tế Trung ương
Nguyễn Thị Hương (thứ hai từ phải sang) chủ trì trả lời phỏng vấn
Kết thúc Hội nghị, Tổng cục trưởng TCTK, Phó Trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo Tổng điều tra kinh tế Trung ương Nguyễn Thị Hương khẳng định trong thời gian tới, Tổng cục Thống kê sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Nội vụ thực hiện các ấn phẩm phân tích chuyên sâu, chia sẻ dữ liệu vi mô Tổng điều tra kinh tế và Điều tra cơ sở hành chính năm 2021 cho các bộ ngành, địa phương và người dùng tin với mục tiêu cung cấp nhiều thông tin hữu ích cho đông đảo các đối tượng sử dụng thông tin thống kê. Tổng cục Thống kê sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Nội vụ thực hiện các ấn phẩm phân tích chuyên sâu, chia sẻ dữ liệu vi mô Tổng điều tra kinh tế và Điều tra cơ sở hành chính năm 2021 cho các bộ ngành, địa phương và người dùng tin với mục tiêu cung cấp nhiều thông tin hữu ích cho đông đảo các đối tượng sử dụng thông tin thống kê.
Hội nghị công bố kết quả chính thức Tổng điều tra kinh tế và Điều tra cơ sở hành chính năm 2021 đã thành công tốt đẹp./.
