Đề nghị xây dựng Nghị định mới về quản lý nhà nước trong lĩnh vực mật mã dân sự

(CTTĐTBP) - Ban Cơ yếu Chính phủ đang đề nghị xây dựng Nghị định thay thế Nghị định số 58/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 của Chính phủ quy định chi tiết về kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự và xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm mật mã dân sự.

Ban Cơ yếu Chính phủ cho biết, Luật An toàn thông tin mạng được Quốc hội khóa XIII thông qua tại kỳ họp thứ 10 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2016. Để triển khai thực hiện Luật, Chính phủ ban hành Nghị định số 58/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 quy định chi tiết về kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự và xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm mật mã dân sự, Nghị định số 53/2018/NĐ-CP ngày 16/4/2018 sửa đổi, bổ sung Nghị định số 58/2016/NĐ-CP và Nghị định số 32/2023/NĐ-CP ngày 09/6/2023 sửa đổi, bổ sung Nghị định số 53/2018/NĐ-CP.

Qua 7 năm thực hiện, Nghị định số 58/2016/NĐ-CP đã tạo điều kiện cho doanh nghiệp tổ chức hoạt động kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự, xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm mật mã dân sự; và cơ sở pháp lý cho hoạt động thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực mật mã dân sự. 

Tuy nhiên, để đồng bộ với các quy định pháp luật hiện hành; thực hiện có hiệu quả việc cắt giảm, đơn giản hóa các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh; đồng thời tổ chức thực thi phương án phân cấp trong giải quyết thủ tục hành chính đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; cùng với sự đổi mới liên tục của công nghệ, hoạt động mật mã dân sự cũng là lĩnh vực chịu nhiều tác động và thay đổi nhanh chóng nhất, trong thực tiễn đã nảy sinh một số vấn đề yêu cầu cần điều chỉnh trong lĩnh vực mật mã dân sự. Do đó, cần phải sửa đổi, bổ sung các quy định về kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự và xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm mật mã dân sự, cụ thể như sau:

1. Yêu cầu đồng bộ, phù hợp với Luật Xử lý vi phạm hành chính

Ngày 13/11/2020, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính được Quốc hội khóa XIV thông qua tại kỳ họp thứ 10 ngày 13/11/2020, có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2022. Sau khi rà soát Nghị định số 58/2016/NĐ-CP, một số quy định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự và sử dụng sản phẩm mật mã dân sự không còn phù hợp, cần sửa đổi, bổ sung: về mức tiền xử phạt vi phạm hành chính; tại khoản 21 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính bổ sung thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của Trưởng ban Ban Cơ yếu Chính phủ; tại Nghị định 58/2016/NĐ-CP thiếu các quy định có tính nguyên tắc để đảm bảo thực thi toàn bộ các quy định về xử lý vi phạm hành chính, do vậy cần được bổ sung tại dự thảo để phù hợp với quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Qua công tác kiểm tra, thanh tra, cũng như yêu cầu thực tiễn đối với xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực mật mã dân sự và theo ý kiến của một số doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự, cần bổ sung một số hành vi vi phạm các quy định về kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự và sử dụng sản phẩm mật mã dân sự (hành vi kinh doanh không đúng về đối tượng, phạm vi, quy mô, thời hạn, địa điểm ghi trên Giấy phép kinh doanh; hành vi kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự mà giấy phép kinh doanh được cấp đã hết hiệu lực; hành vi kê khai không trung thực nội dung hồ sơ đề nghị cấp, cấp lại, sửa đổi, bổ sung, gia hạn giấy phép kinh doanh, giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm mật mã dân sự; hành vi không khai báo việc mất giấy phép kinh doanh...).

2. Yêu cầu về xây dựng quy định về trình tự, thủ tục chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy và công bố hợp chuẩn, hợp quy sản phẩm mật mã dân sự

Theo các quy định tại Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật năm 2006, Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa năm 2007 và các nghị định liên quan thì sản phẩm hàng hóa thuộc Danh mục sản phẩm, hàng hóa kinh doanh có điều kiện bắt buộc phải thực hiện chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy.

Theo quy định tại Luật An toàn thông tin mạng, kinh doanh sản phẩm mật mã dân sự là loại hình kinh doanh có điều kiện (khoản 1 Điều 40), thuộc danh mục hàng hóa nhập khẩu theo giấy phép (khoản 1 Điều 34) và trước khi tổ chức, cá nhân đưa sản phẩm lưu thông trên thị trường phải thực hiện chứng nhận hợp quy hoặc công bố hợp quy và sử dụng dấu hợp quy (khoản 1 Điều 39).

Chứng nhận hợp quy là một yêu cầu bắt buộc trong quản lý, đánh giá sự phù hợp sản phẩm mật mã dân sự, tuy nhiên cho đến nay Nghị định 58/2016/NĐ-CP và các hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về mật mã dân sự chưa có quy định chi tiết về trình tự, thủ tục chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy và công bố hợp quy sản phẩm mật mã dân sự.

3. Yêu cầu từ thực tiễn công tác quản lý nhà nước về mật mã dân sự

a- Về Danh mục sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự

Điều 31 Luật An toàn thông tin mạng quy định khi kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự thuộc Danh mục sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự, doanh nghiệp phải có Giấy phép kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự.

b- Về mã số HS của sản phẩm thuộc Danh mục sản phẩm mật mã dân sự xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép

Nghị định 58/2016/NĐ-CP ban hành Danh mục sản phẩm mật mã dân sự xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép (tại Phụ lục II) có mã số HS phù hợp với Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam. Để thực hiện cam kết của Việt Nam về thống nhất danh mục và biểu thuế xuất nhập khẩu trong ASEAN, Chính phủ giao Bộ Tài chính rà soát, điều chỉnh Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam theo định kỳ 05 năm/lần.

c- Về Giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm mật mã dân sự

Luật An toàn thông tin mạng và Nghị định 58/2016/NĐ-CP không quy định trình tự, thủ tục sửa đổi, bổ sung cấp lại Giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm mật mã dân sự. Điều này dẫn đến khó khăn cho doanh nghiệp khi có yêu cầu sửa đổi, bổ sung, cấp lại Giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm mật mã dân sự. Đồng thời, cần bổ sung biểu mẫu đề nghị sửa đổi, bổ sung, cấp lại Giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm mật mã dân sự.

4. Yêu cầu về rà soát, cắt giảm quy định, điều kiện kinh doanh và phân cấp giải quyết thủ tục hành chính

Hiện nay, Chính phủ đẩy mạnh công tác ban hành các chương trình về cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh, tổng thể cải cách hành chính nhà nước; chỉ đạo thực hiện đẩy mạnh phân cấp trong giải quyết thủ tục hành chính để thúc đẩy mạnh mẽ cải thiện môi trường đầu tư; kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân.

Xuất phát từ các yêu cầu đó, Bộ Quốc phòng đã rà soát các điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực mật mã dân sự quy định tại Luật an toan thông tin mạng, Nghị định số 58/2016/NĐ-CP và đề xuất thực thi Phương án cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh và Phương án phân cấp giải quyết thủ tục hành chính trong lĩnh vực mật mã dân sự, theo đó các quy định pháp luật cần sửa đổi quy định tại Chương III Luật An toàn thông tin mạng (Điều 31, 32, 33, 34); Nghị định số 58/2016/NĐ-CP cần sửa đổi, bổ sung Điều 4, Điều 5, Điều 6 theo hướng quy định chi tiết rõ ràng hơn và ban hành các mẫu biểu thay thế mẫu biểu tại Phụ lục III Nghị định số 58/2016/NĐ-CP.

Xuất phát từ căn cứ pháp lý và thực tiễn áp dụng các quy định về quản lý nhà nước trong lĩnh vực mật mã dân sự thì việc ban hành Nghị định thay thế Nghị định số 58/2016/NĐ-CP là cần thiết.

Do đó, dự thảo Nghị định này quy định chi tiết về kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự và xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm mật mã dân sự; ban hành Danh mục sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự, Danh mục sản phẩm mật mã dân sự xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép; quy định về trình tự, thủ tục chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy và công bố hợp quy đối với các sản phẩm mật mã dân sự và thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực mật mã dân sự.

Mời bạn đọc xem toàn văn dự thảo và góp ý tại đây./.