Doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đối mặt với quy định SPS mới từ WTO

Văn phòng SPS Việt Nam vừa phát hành thông báo, đề nghị các cơ quan, tổ chức, và doanh nghiệp xuất khẩu nhanh chóng nghiên cứu và góp ý về loạt dự thảo quy định biện pháp an toàn thực phẩm và kiểm dịch động, thực vật (SPS) từ các thành viên WTO trong tháng 9/2024.

Theo thông báo từ Văn phòng SPS Việt Nam, trong khoảng thời gian từ ngày 21/8 đến 20/9/2024, đã có tổng cộng 92 thông báo về các biện pháp SPS từ các thành viên của WTO. Trong đó, 78 dự thảo đang trong quá trình lấy ý kiến, và 14 quy định đã chính thức có hiệu lực. Các quy định này không chỉ liên quan đến việc kiểm dịch và an toàn thực phẩm mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến các ngành xuất khẩu nông sản, thực phẩm, và các mặt hàng liên quan của Việt Nam.

Điểm nhấn đầu tiên nằm ở Hoa Kỳ. Thị trường này đưa ra loạt quy định mới liên quan đến an toàn thực phẩm và dư lượng thuốc trừ sâu. Trong đó, đáng chú ý là quy định thiết lập mức giới hạn mới cho hoạt chất salflufenacil, cùng với đó là việc tiếp nhận đơn kiến nghị về vấn đề tồn dư thuốc trừ sâu trên một số mặt hàng nông sản. Ngoài ra, Hoa Kỳ cũng đưa ra các quy định liên quan đến dung sai thuốc trừ sâu Ethaboxam và mức dư lượng cho hoạt chất kasugamycin trong trà đã sấy khô. Những quy định này có thể ảnh hưởng đến các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu nông sản sang thị trường Hoa Kỳ, buộc doanh nghiệp phải điều chỉnh quy trình sản xuất để đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các quy định mới từ Hoa Kỳ.

Thị trường EU cũng không kém phần khắt khe khi công bố dự thảo lệnh cấm sử dụng một số chế phẩm thực vật có chứa dẫn xuất hydroxyanthracene trong thực phẩm. Đồng thời, EU cũng dự định loại bỏ chất tạo hương 4-Methyl-2-phenylpent-2-enal (FL số 05.100) khỏi danh sách các chất phụ gia cho phép sử dụng. Điều này yêu cầu các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm xuất khẩu sang EU cần phải kiểm soát kỹ lưỡng thành phần nguyên liệu để tránh vi phạm các quy định mới. Ngoài ra, EU cũng gia hạn giấy phép cho chế phẩm 25-hydroxycholecalciferol, một chất dinh dưỡng quan trọng, được sản xuất bởi Saccharomyces cerevisiae CBS 146008 càng làm tăng thêm thách thức cho các doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường này.

Nhật Bản không đứng ngoài cuộc với những điều chỉnh về tiêu chuẩn thực phẩm và phụ gia thực phẩm, bao gồm việc loại bỏ 32 chất phụ gia không còn được phân phối và sửa đổi các thông số kỹ thuật liên quan đến tiêu chuẩn thức ăn chăn nuôi. Đặc biệt, Nhật Bản đang áp dụng các biện pháp khẩn cấp nhằm giảm thiểu nguy cơ xâm nhập của loài giun tròn gây hại Radopholus similis, một loại sinh vật có thể gây ra thiệt hại lớn cho nông nghiệp. Những thay đổi này đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu thực phẩm và sản phẩm chăn nuôi sang Nhật Bản cần nhanh chóng cập nhật thông tin và điều chỉnh sản phẩm theo tiêu chuẩn mới.

Thị trường Đài Loan (Trung Quốc) cũng đã ban hành quy định kiểm tra nghiêm ngặt đối với thực phẩm nhập khẩu. Các dự thảo mới bao gồm sửa đổi quy định về hệ thống kiểm tra thực phẩm nhập khẩu, cùng với đó là các hạn chế và yêu cầu nhãn mác đối với γ Aminobutyric Acid (GABA), một loại acid amin phổ biến trong thực phẩm chức năng. Đài Loan cũng phân loại 07 mã hàng hóa CCC làm thực phẩm phải đăng ký kiểm tra và quy định tiêu chuẩn vệ sinh đối với các hoạt chất được phép sử dụng để làm sạch thực phẩm. Những thay đổi này cho thấy sự gia tăng kiểm tra và giám sát đối với thực phẩm nhập khẩu, gây sức ép không nhỏ lên các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam.

Không dừng lại ở đó, Canada đã hoàn thành việc đánh giá an toàn và hiệu quả đối với các chất phụ gia như polyglycerol esters được sử dụng làm chất nhũ hóa, và lipase từ Rhizopus arrhizus dùng trong sản xuất thực phẩm. Đồng thời, Canada cũng thiết lập giới hạn dư lượng tối đa cho các hoạt chất như Rimsulfuron và Clomazone, cũng như loại bỏ dầu thực vật brom hóa khỏi danh mục các chất phụ gia được phép sử dụng. Những quy định này buộc các doanh nghiệp phải đảm bảo an toàn thực phẩm ở mức cao nhất để đáp ứng các yêu cầu từ Canada.

Brazil đã công bố dự thảo nghị quyết cập nhật danh sách các hoạt chất thuốc trừ sâu và sản phẩm tẩy rửa gia dụng, đồng thời thiết lập các yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với việc nhập khẩu cây giống Aglaonema spp. Brazil cũng thiết lập quy phạm đối với các loài thực vật được phép sản xuất chất béo, dầu thực vật và axit béo. Các quy định này ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu nông sản của Việt Nam sang thị trường này, đòi hỏi doanh nghiệp cần điều chỉnh phù hợp với yêu cầu kiểm dịch nghiêm ngặt.

Tại Úc, một loạt thay đổi khác cũng đã được đưa ra, bao gồm đề xuất sửa đổi Phụ lục 20 của Bộ luật Tiêu chuẩn Thực phẩm Úc – New Zealand và việc thực hiện thu phí cho các hoạt động quản lý an ninh sinh học và thực phẩm nhập khẩu. Úc cũng đang trong quá trình đánh giá chính sách nhập khẩu cá cảnh biển sống, mở ra một loạt thay đổi có thể ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản Việt Nam.

Ngoài ra, các quốc gia như Thái Lan và Singapore cũng công bố những quy định mới về tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và kiểm dịch thú y đối với các sản phẩm nhập khẩu, yêu cầu các doanh nghiệp xuất khẩu từ Việt Nam cần chú ý và tuân thủ các quy định mới này để tránh các rủi ro không đáng có.