(CTTĐTBP) - Ngày 02/11/2023, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (PTNT) đã ban hành quyết định phê duyệt Kế hoạch phát triển hợp tác xã nông nghiệp (HTXNN) trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới của Bộ.
Kế hoạch này nhằm cụ thể hóa các quan điểm chỉ đạo, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp tại Nghị quyết số 106/NQ-CP ngày 18/7/2023 của Chính phủ về phát triển HTXNN trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới. Tăng cường sự thống nhất trong công tác quản lý, chỉ đạo và tổ chức thực hiện của các đơn vị thuộc Bộ và địa phương, tạo điều kiện thuận lợi hỗ trợ phát triển HTXNN tổ chức và hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả, bền vững, phù hợp với từng ngành, từng vùng, từng địa phương nhằm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của Chính phủ đã đề ra. Đây là căn cứ để các đơn vị thuộc Bộ và địa phương triển khai thực hiện, tạo sự chuyển biến rõ nét thực chất về phát triển HTXNN phù hợp với định hướng “nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”, tác động tích cực đến quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới.
Tại Kế hoạch này, Bộ NN&PTNT đặt ra 9 nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm gồm: tổ chức truyền thông, phổ biến, nâng cao nhận thức tầm quan trọng của hợp tác xã trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới; xây dựng mô hình HTXNN hoạt động hiệu quả, phù hợp với đặc thù từng lĩnh vực, ngành hàng và vùng, miền, địa phương; đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý, thành viên HTXNN; hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng, tạo điều kiện về đất đai cho hợp tác xã phục vụ sản xuất, sơ chế, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; huy động và tạo điều kiện thuận lợi tiếp cận các nguồn vốn vay tín dụng và tăng cường nguồn lực cho HTXNN; cung cấp các dịch vụ công hỗ trợ phát triển HTXNN; triển khai hiệu quả các chương trình, đề án phát triển nông nghiệp, lấy nhiệm vụ tổ chức lại sản xuất làm nội dung trọng tâm; xây dựng chỉ tiêu, chỉ số và đánh giá, xếp hạng “môi trường kinh doanh cấp tỉnh đối với kinh tế tập thể, HTX trong lĩnh vực nông nghiệp”; kiểm tra, giám sát, hỗ trợ phát triển HTX NN.
Số lượng mô hình HTXNN phát triển bền vững, hoạt động hiệu quả cần xây dựng tối thiểu 05 mô hình HTXNN/tỉnh, thành phố.
Tiêu chí lựa chọn HTXNN tham gia xây dựng mô hình
Nhóm tiêu chí bắt buộc (đáp ứng đủ tất cả các tiêu chí bắt buộc): tổ chức, hoạt động theo quy định của Luật Hợp tác xã hiện hành; có ít nhất 01 loại dịch vụ cơ bản, thiết yếu theo đặc điểm từng vùng phục vụ thành viên HTXNN; được đánh giá, xếp loại đạt loại "Khá" trở lên theo quy định tại Thông tư số 01/2020/TT-BKHĐT ngày 19/02/2020 của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các văn bản sửa đổi, bổ sung (nếu có).
Nhóm tiêu chí ưu tiên: HTXNN có nhiều thành viên tham gia, được sự đồng tình, nhất trí của thành viên và chính quyền cơ sở nơi hợp tác xã đặt trụ sở. HTXNN tổ chức sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp gắn liền với các sản phẩm ngành nghề nông thôn và sản phẩm chủ lực quốc gia, của tỉnh và các Chương trình thành phần thuộc Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025. HTXNN sản xuất quy mô lớn, sản xuất sản phẩm chủ lực của địa phương theo hướng xuất khẩu, liên kết với doanh nghiệp, tham gia chuỗi giá trị, ứng dụng khoa học công nghệ cao, gắn với tăng trưởng xanh. Hợp tác xã có đông thành viên là nữ hoặc phụ nữ tham gia quản lý; vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo; tạo việc làm, hỗ trợ cho người yếu thế; do thanh niên khởi nghiệp. Ưu tiên lựa chọn các HTXNN được lựa chọn tham gia Đề án lựa chọn, hoàn thiện, nhân rộng mô hình hợp tác xã kiểu mới hiệu quả tại các địa phương trên cả nước giai đoạn 2021-2025 (theo Quyết định số 167/QĐ-TTg ngày 03/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ).
Đối với các tỉnh, thành phố vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), ưu tiên HTXNN được lựa chọn tham gia Đề án nâng cao năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu (BĐKH) của HTXNN vùng ĐBSCL giai đoạn 2021-2025 (theo Quyết định số 854/QĐ-TTg); HTXNN hoạt động hiệu quả, đã tham gia Đề án “Thí điểm hoàn thiện, nhân rộng mô hình hợp tác xã kiểu mới tại vùng ĐBSCL giai đoạn 2016 - 2020” (theo Quyết định số 445/QĐ-TTg ngày 21/3/2016); HTXNN tham gia Đề án “Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030”.
Đối với 13 tỉnh tham gia Đề án thí điểm xây dựng vùng nguyên liệu nông, lâm sản đạt chuẩn phục vụ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu giai đoạn 2022-2025 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo Quyết định số 1088/QĐ-BNN-KTHT ngày 25/3/2022 gồm An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp, Tiền Giang, Long An, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Kon Tum, Thừa Thiên Huế, Quảng Trị, Sơn La, Hòa Bình: ưu tiên các HTXNN tham gia chuỗi liên kết trong vùng nguyên liệu, hoạt động hiệu quả, có số lượng thành viên lớn./.
