“Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam” có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2019.
Theo Hội Nhà báo Việt Nam, sau quá trình soạn thảo công phu, cẩn trọng với tinh thần trách nhiệm cao, trên cơ sở các quy định của Luật Báo chí năm 2016 và 10 điều Quy định đạo đức nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam, đồng thời tiếp thu một cách nghiêm túc, khoa học các ý kiến góp ý, thẩm định của các chuyên gia, các nhà nghiên cứu, các nhà báo, các nhà quản lý báo chí và tập thể Ban Thường vụ, Ban Chấp hành hành Hội Nhà báo Việt Nam, “Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam” đã được ban hành kèm theo Quyết định số 1131/QĐ-HNBVN ngày 24/12/2018 của Ban Thường vụ Hội Nhà báo Việt Nam. Quy tắc này gồm 3 Chương, 7 Điều và có hiệu lực bắt đầu từ ngày 01/01/2019.
“Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam” nhằm quy định một số nguyên tắc, chuẩn mực trong việc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam, bảo đảm phù hợp với các quy định của pháp luật và đạo đức nghề nghiệp người làm báo. Quy tắc quy định những việc/điều cần làm và những việc/điều không được làm của người làm báo Việt Nam khi sử dụng mạng xã hội. Phạm vi áp dụng Quy tắc là các cấp Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp với các cơ quan báo chí và quản lý báo chí. Đối tượng áp dụng Quy tắc là người làm báo Việt Nam, bao gồm: Hội viên Hội Nhà báo Việt Nam, người đã được cấp Thẻ Nhà báo; người chưa được cấp Thẻ Nhà báo đang làm việc tại các cơ quan báo chí; người hoạt động trong lĩnh vực báo chí nói chung.
Quy tắc này được phổ biến đến các cấp Hội Nhà báo Việt Nam, các cơ quan báo chí, cơ quan chỉ đạo, cơ quan quản lý nhà nước về báo chí, người làm báo Việt Nam. Trong quá trình tổ chức thực hiện, nếu có vấn đề phát sinh, Hội Nhà báo Việt Nam sẽ xem xét điều chỉnh cho phù hợp.
Những việc/điều người làm báo Việt Nam cần làm khi tham gia mạng xã hội
Điều 3 của “Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam” quy định những việc/điều người làm báo Việt Nam cần làm khi tham gia mạng xã hội, bao gồm:
Một là, sử dụng tài khoản mạng xã hội của cá nhân mình để tương tác, chia sẻ, đăng tải, cung cấp, định hướng thông tin có ích cho xã hội và đất nước. Hai là, đăng tải bình luận, ý kiến nhận xét đúng mực, có văn hóa, có trách nhiệm về những vấn đề mà dư luận xã hội quan tâm. Ba là, thông báo cho cơ quan có thẩm quyền những thông tin sai sự thật bị phát tán trên mạng xã hội có ảnh hưởng xấu, gây tổn hại đến lợi ích của cộng đồng, đất nước, uy tín của tổ chức, cá nhân. Bốn là, phát hiện, khai thác có kiểm chứng, có chọn lọc thông tin về những vấn đề mới của xã hội để phục vụ tác nghiệp báo chí.
Những việc/điều người làm báo Việt Nam không được làm khi tham gia mạng xã hội
Những việc/điều người làm báo Việt Nam không được làm khi tham gia mạng xã hội gồm 8 nội dung, được quy định tại Điều 4 của “Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam”. Cụ thể:
Một là, vi phạm các quy định về quản lý, cung cấp, sử dụng thông tin trên mạng; các quy định về bảo mật dữ liệu, tài liệu; quy định về bảo vệ bí mật thông tin riêng, thông tin cá nhân của công dân và các quy định khác của pháp luật. Hai là, đăng tải, gỡ bài viết, hình ảnh, âm thanh trên mạng xã hội vì mục đích tống tiền hoặc các mục đích không trong sáng khác. Ba là, đăng tải các tin, bài, hình ảnh, âm thanh trên mạng xã hội, đưa ra các bình luận, chia sẻ quan điểm cá nhân hoặc trích đăng lại các bài phát biểu, ý kiến trái với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; trái với nội dung, quan điểm của tác phẩm báo chí mà bản thân người làm báo đó đã viết và đăng tải, trái với quan điểm của cơ quan báo chí nơi mình công tác.
Bốn là, bình luận, nhận xét, chia sẻ các thông tin có mục đích kích động, lôi kéo người khác phản ứng tiêu cực về các vấn đề chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, đối ngoại… có yếu tố phức tạp, nhạy cảm đang cần tạo cách nhìn, thái độ tích cực mang tính xây dựng của cộng đồng và sự đồng thuận xã hội. Năm là, sao chép, chia sẻ, phát tán tin, bài, tác phẩm, âm thanh, hình ảnh có được bằng những cách thức không hợp pháp, vi phạm bản quyền.
Sáu là, thông tin vụ việc chưa được kiểm chứng, gây hoang mang trong nhân dân, gây thiệt hại cho các hoạt động kinh tế - xã hội, gây khó khăn cho hoạt động của cơ quan Nhà nước hoặc người thi hành công vụ; gây tổn hại về thể chất, danh dự, nhân phẩm của công dân; tuyên truyền, kích động bạo lực, cổ súy lối sống đồi trụy, hủ tục mê tín dị đoan, các hành vi tiêu cực, phân biệt đối xử về giới, vùng miền, dân tộc, chủng tộc. Bảy là, miêu tả thô thiển, phản cảm những hành động dâm ô, tội ác, thông tin không phù hợp với thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa của dân tộc và đạo đức xã hội. Tám là, sử dụng logo, hình ảnh, thông tin dữ liệu của tổ chức Hội Nhà báo Việt Nam; sử dụng danh nghĩa Hội Nhà báo Việt Nam khi tham gia các diễn đàn, trang mạng xã hội khi chưa được phép./.
