Khu di tích Căn cứ Sở Nhỏ - Niềm tự hào của lực lượng Công an Bình Phước

Cách mạng tháng Tám thành công, ngày 02/9/1945, Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Cùng với sự ra đời của chính quyền cách mạng và lực lượng Công an nhân dân (CAND) trên cả nước, Công an Bình Phước được thành lập. Trong suốt 30 năm đấu tranh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, lực lượng này đã vượt qua muôn vàn gian khổ, hy sinh, vừa chiến đấu vừa xây dựng và trưởng thành.

Lực lượng Công an Bình Phước đã trải qua nhiều tên gọi khác nhau như: Quốc gia Tự vệ Cuộc, Ty Công an (1945 - 1954), Ban Địch tình (1954 - 1960), Ban An ninh Bình Long, Ban An ninh Phước Long (1961 - 1971), Ban An ninh Phân khu 10 (Ban An ninh Phân khu Bình Phước, 1971 - 1972), Ban An ninh tỉnh Bình Phước (1972 - 1975).

Ngày 07/4/1972, Lộc Ninh được giải phóng, trở thành huyện đầu tiên của miền Nam hoàn toàn giải phóng, đồng thời là Thủ phủ của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và điểm cuối của Đường mòn Hồ Chí Minh. Do vị trí chiến lược quan trọng, nhiều cơ quan quân sự như Bộ Chỉ huy Quân giải phóng miền Nam Việt Nam, Cục Chính trị, Cục Hậu cần, Cục Tham mưu… đã lựa chọn Lộc Ninh làm căn cứ. Nhằm bảo vệ Đảng và chính quyền cách mạng, Ban An ninh Bình Phước được thành lập với Ban lãnh đạo gồm đồng chí Trần Quang Minh (Ba Minh) - Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban; đồng chí Đỗ Hồng Kỳ - Ủy viên Ban, phụ trách Văn phòng; đồng chí Nguyễn Kiên (Tư Oanh) - Ủy viên, phụ trách Bảo vệ chính trị. Đầu năm 1974, Ban An ninh Bình Phước bổ sung thêm các đồng chí Nguyễn Dị (Ba Hoàng), Trần Đức Minh (Ba Thọ) và Hoàng Giang (Hai Giang) vào Ủy viên Ban.

Ngoài các bộ phận như Trại giam, Chấp pháp, Bảo vệ chính trị, Bảo vệ nội bộ, Điệp báo, Văn phòng, An ninh vũ trang, Hậu cần, Cảnh vệ và Tổ chức, Ban An ninh Bình Phước còn thành lập thêm 03 bộ phận: Khoa học hình sự do đồng chí Phạm Dân phụ trách, Trinh sát hình sự do đồng chí Cao Cự Chuân (Hai Chuân) phụ trách và Trật tự trị an do đồng chí Ba Độ phụ trách. Tổng số cán bộ, chiến sĩ của Ban An ninh Bình Phước lúc bấy giờ khoảng 100 người.

Để đảm bảo nhiệm vụ bảo vệ Đảng, chính quyền, Nhân dân và chống lại các hoạt động phá hoại, gián điệp, biệt kích của địch, Ban An ninh Bình Phước đã di chuyển từ Căn cứ Suối Cát (trước là xã Thượng Kiệm, nay là xã Bình Thắng - Bù Gia Mập) về Căn cứ Sở Nhỏ tại Bù Đốp (1972 - 1975). Đây là căn cứ cuối cùng và cũng là nơi Ban An ninh Bình Phước đóng quân lâu nhất. Căn cứ được xây dựng trong khu trồng cao su, sử dụng tranh tre, nứa lá, mái lợp bằng lá trung quân. Các công trình theo lối bán âm (nửa chìm nửa nổi), với hệ thống hầm hào bao quanh nhằm đảm bảo an toàn và bí mật. Lãnh đạo Ban An ninh Bình Phước chọn Sở Nhỏ làm căn cứ, vì nơi đây chỉ cách các cơ quan của Tỉnh ủy và các ban ngành trong bán kính khoảng 8km, vừa đảm bảo bí mật, vừa thuận tiện cho việc tiếp nhận chỉ đạo kịp thời. Căn cứ không chỉ là nơi làm việc, mà còn là không gian sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, đồng thời phục vụ tăng gia sản xuất nhằm cải thiện đời sống cán bộ, chiến sĩ. Kế thừa và phát huy thành quả của lực lượng An ninh Phân khu Bình Phước, Ban An ninh Bình Phước tiếp tục chỉ đạo lực lượng an ninh các huyện, xã nắm chắc tình hình địch, bảo vệ Đảng, vùng giải phóng và chuẩn bị mọi điều kiện phục vụ nhiệm vụ chính trị, quân sự và ngoại giao. Ngay từ khi thành lập, Ban An ninh Bình Phước đã thực hiện những nhiệm vụ quan trọng, góp phần làm phá sản chiến lược “Chiến tranh đơn phương”, “Chiến tranh đặc biệt”, “Chiến tranh cục bộ” và chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” của đế quốc Mỹ. Trong suốt quá trình hoạt động, Ban An ninh Bình Phước đã lập nhiều chiến công xuất sắc, trong đó có những chiến công góp phần bảo vệ an toàn cho đồng bào vùng giải phóng. Đặc biệt là lực lượng An ninh Bình Phước phối hợp cùng lực lượng An ninh huyện Lộc Ninh bảo vệ an toàn Lộc Ninh - Thủ phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, đồng thời đảm bảo tuyệt đối an toàn cho các phái đoàn liên hiệp quân sự 04 bên và phái đoàn quốc tế giám sát việc thi hành Hiệp định Paris. Từ năm 1972 đến ngày 30/4/1975, lực lượng An ninh Bình Phước đã góp phần bảo vệ vững chắc Thủ phủ của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Lộc Ninh.

Năm 2015, Đảng uỷ - Ban Giám đốc Công an tỉnh Bình Phước đã đầu tư xây dựng công trình Khu tưởng niệm Căn cứ Sở Nhỏ - Ban An ninh Bình Phước nhằm tri ân, ghi dấu quá trình hoạt động, chiến công của lực lượng Công an Bình Phước, nơi tưởng niệm cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong sự nghiệp đấu tranh, bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời là nơi để thế hệ trẻ, các thế hệ chiến sĩ CAND tìm hiểu lịch sử của lực lượng CAND Bình Phước. Di tích Căn cứ Sở Nhỏ - Ban An ninh Bình Phước đã được UBND tỉnh Bình Phước xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh vào ngày 19/4/2018. Đây là niềm tự hào to lớn của mỗi thế hệ lãnh đạo và cán bộ, chiến sĩ Công an tỉnh Bình Phước, trở thành địa điểm giáo dục, học tập truyền thống cách mạng cho lực lượng Công an tỉnh, đặc biệt là thế hệ trẻ, đoàn viên, thanh niên. Thế hệ trẻ Công an tỉnh Bình Phước nguyện tiếp tục kế thừa, phấn đấu viết tiếp những trang sử hào hùng, tô thắm thêm truyền thống cách mạng của lực lượng Công an tỉnh Bình Phước nói riêng và Nhân dân tỉnh Bình Phước nói chung, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Căn cứ Sở Nhỏ - Ban An ninh Bình Phước luôn là "địa chỉ đỏ" thể hiện tinh thần cách mạng kiên trung.

Trong những ngày này, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Phước đang tích cực chuẩn bị hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng tỉnh Bình Phước (23/3/1975 - 23/3/2025) bằng nhiều hoạt động thiết thực và ý nghĩa. Đối với mỗi cán bộ, chiến sĩ, đoàn viên, thanh niên Công an tỉnh, không thể quên công lao và sự hy sinh xương máu của các anh hùng, liệt sĩ Ban An ninh Bình Phước. Di tích lịch sử Căn cứ Sở Nhỏ là một địa chỉ đỏ để nhắc nhở các thế hệ hôm nay và mai sau về truyền thống cách mạng, tinh thần bất khuất của các thế hệ cha, anh trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước./.