Tăng cường đối ngoại Biên phòng, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia

- Công tác đối ngoại Biên phòng có vị trí, vai trò rất quan trọng góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, xin Thiếu tướng làm rõ hơn về vấn đề này?

- Từ thực tiễn thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, 60 năm qua, cùng với các biện pháp công tác khác, BĐBP đã hình thành nên biện pháp công tác đối ngoại Biên phòng nhằm góp phần quan trọng quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia. Ngày nay, công tác đối ngoại Biên phòng là bộ phận quan trọng của công tác đối ngoại quốc phòng và công tác đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta, tạo môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước. Đây là vấn đề chiến lược có vai trò ngày càng quan trọng cùng với sự phát triển của xu hướng đẩy mạnh quan hệ hữu nghị, hợp tác và hội nhập quốc tế với các quốc gia, dân tộc trong khu vực và trên thế giới.

Những năm qua, quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc quan điểm, đường lối, phương hướng, nhiệm vụ công tác đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, công tác đối ngoại Biên phòng với lực lượng bảo vệ biên giới các nước, đặc biệt là các nước láng giềng trên bình diện song phương và đa phương được triển khai toàn diện, đồng bộ, chặt chẽ, có chiều sâu, thực chất và hiệu quả, trở thành điểm sáng trong quan hệ đối ngoại quốc phòng, góp phần quan trọng xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

- Xin Thiếu tướng cho biết những kết quả nổi bật của công tác đối ngoại Biên phòng trong 10 năm qua?

- Trong 10 năm qua, đặc biệt là những năm gần đây, công tác đối ngoại Biên phòng được duy trì thường xuyên ở nhiều cấp với nhiều hình thức phong phú, đa dạng. Bộ Tư lệnh BĐBP thường xuyên tổ chức các đoàn ngoại giao sang thăm, làm việc với lực lượng bảo vệ biên giới các nước; ở cấp Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh duy trì thường xuyên 6 tháng/ lần, cấp đồn Biên phòng 3 tháng/ lần. Các đơn vị đã chủ động tổ chức gặp gỡ, trao đổi tình hình với bạn, cùng nhau kiểm điểm, đánh giá những vấn đề có liên quan đến chủ quyền, an ninh, trật tự trên tinh thần đoàn kết, hữu nghị, tin cậy và hiểu biết lẫn nhau.

Thường xuyên hợp tác, phối hợp duy trì thực hiện nghiêm các văn kiện pháp lý về biên giới và các thỏa thuận đã ký kết; tổ chức diễn tập, tuần tra chung; đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả với các hoạt động vi phạm quy chế biên giới. Tích cực cải cách thủ tục hành chính trong xuất, nhập cảnh, xây dựng cửa khẩu văn minh, hiện đại, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, hội nhập khu vực và quốc tế.

Bộ Tư lệnh BĐBP cũng chủ động quan hệ chặt chẽ với lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới các nước láng giềng trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, nhất là tội phạm về ma túy, gian lận thương mại, buôn lậu lâm sản, khoáng sản; ngăn chặn di cư tự phát, vượt biên trái phép. Phối hợp giải quyết có hiệu quả các vụ việc xảy ra trên biên giới, không để các thế lực thù địch, phản động lợi dụng kích động, xuyên tạc, chống phá.

Đồng thời, tổ chức các hoạt động giao lưu hữu nghị, kết nghĩa ở khu vực biên giới một cách linh hoạt, sáng tạo, góp phần to lớn tăng cường đoàn kết, hữu nghị với các nước. Tiêu biểu như Chương trình Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Trung Quốc; Giao lưu hữu nghị biên giới Việt Nam - Lào, Giao lưu hữu nghị biên giới Việt Nam - Campuchia; Chương trình “Biên cương thắm tình hữu nghị”, với sự tham gia của lực lượng bảo vệ biên giới của Việt Nam, Trung Quốc, Lào, Campuchia, Thái Lan và Myanmar.

Tổ chức kết nghĩa đồn, trạm lực lượng bảo vệ biên giới được 155 cặp/265 đồn Biên phòng tuyến biên giới đất liền; kết nghĩa được 177 cụm dân cư của 20/25 tỉnh biên giới; tổ chức nhiều hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao, tham quan, du lịch nhân dịp lễ, Tết, ngày truyền thống, ngày kỷ niệm của chính quyền và nhân dân hai bên biên giới. Tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành tốt hiệp định, nghị định, quy chế biên giới và các thỏa thuận đã ký kết.

Bên cạnh các hoạt động đối ngoại Biên phòng với các nước láng giềng, hiện nay, BĐBP Việt Nam đang có quan hệ trao đổi, hợp tác với Liên bang Nga, Australia, Vương quốc Anh, Ấn Độ... trong các lĩnh vực an ninh phi truyền thống, quản lý, kiểm soát xuất nhập cảnh, phòng chống tội phạm có tổ chức và khủng bố, an ninh, an toàn hàng hải.

- Từ thực tiễn trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác đối ngoại Biên phòng, Thiếu tướng có thể làm rõ những tồn tại, hạn chế trong công tác đối ngoại Biên phòng hiện nay?

- Bên cạnh những kết quả đã đạt được, hiện nay, công tác đối ngoại Biên phòng còn một số tồn tại, hạn chế như việc trao đổi thông tin trong hợp tác, phối hợp giải quyết một số vụ việc trên biên giới còn chưa kịp thời. Công tác nắm tình hình phục vụ cho đối ngoại Biên phòng chưa được tiến hành thường xuyên, thiếu toàn diện và chiều sâu. Công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác đối ngoại Biên phòng và đối ngoại nhân dân thiếu chủ động, chưa linh hoạt...

Những tồn tại, hạn chế trên do nhiều nguyên nhân, nhưng cơ bản, chủ yếu là do cấp ủy, chỉ huy một số đơn vị chưa nhận thức đầy đủ, sâu sắc về vị trí, tầm quan trọng của công tác đối ngoại Biên phòng, còn xem đây là nhiệm vụ riêng của lực lượng trực tiếp làm công tác đối ngoại; trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ và ngoại ngữ của không ít cán bộ còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi của công tác đối ngoại Biên phòng trong thời kỳ mới.

- Trong thời gian tới, công tác đối ngoại Biên phòng cần tập trung thực hiện tốt những nhiệm vụ, biện pháp gì, thưa Thiếu tướng?

- Những năm tới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp do tác động của các nước lớn; tình trạng xâm phạm chủ quyền quốc gia, tranh chấp lãnh thổ, biển đảo, tài nguyên; xung đột sắc tộc, tôn giáo, can thiệp lật đổ, khủng bố, chiến tranh cục bộ... diễn ra gay gắt ở nhiều khu vực. Hoạt động của các loại tội phạm ở khu vực biên giới, nhất là tội phạm xâm phạm an ninh quốc gia, tội phạm hoạt động có tổ chức xuyên quốc gia như tội phạm về ma túy có vũ trang, buôn lậu, mua bán người... tiếp tục diễn biến phức tạp. Tình hình trên đòi hỏi phải tăng cường hơn nữa công tác đối ngoại Biên phòng, trong đó, chú trọng triển khai thực hiện một số nội dung, biện pháp chủ yếu sau:

Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Quân đội về công tác đối ngoại Biên phòng trong tình hình mới. Tuyên truyền về quan hệ hợp tác, đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Trung Quốc, đoàn kết đặc biệt Việt Nam - Lào và hợp tác toàn diện Việt Nam - Campuchia. Nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, các lực lượng và nhân dân trong xây dựng biên giới ổn định, hữu nghị, hợp tác, cùng phát triển.

Hai là, tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, kế hoạch và chương trình công tác đối ngoại Biên phòng với các nước. Kiên quyết, kiên trì giữ vững chủ quyền quốc gia, bảo đảm toàn vẹn lãnh thổ; phối hợp chặt chẽ với lực lượng bảo vệ biên giới các nước duy trì, thực hiện nghiêm các văn kiện pháp lý trên biên giới và các thỏa thuận đã ký kết. Tiếp tục gia hạn “Hiệp định nghề cá vịnh Bắc bộ” và tổ chức tổng kết 10 năm thực hiện ba văn kiện pháp lý Việt Nam - Trung Quốc. Phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, địa phương tham mưu cho Chính phủ hai nước sớm ký nghị định thư pháp lý hóa 84% khối lượng công việc và hoàn thành phân giới cắm mốc 16% còn lại tuyến biên giới đất liền Việt Nam - Campuchia; giám sát Campuchia làm đường vành đai biên giới đúng thỏa thuận đã ký kết.

Đồn Biên phòng Phó Bảng, BĐBP Hà Giang phối hợp với Phân trạm Đổng Cán, Trạm kiểm soát Biên phòng xuất nhập cảnh Thiên Bảo, trấn Đổng Cán, huyện Ma Ly Pho, Châu Văn Sơn, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc tổ chức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho nhân dân hai bên biên giới (Ảnh: Thanh Thuận)

Ba là, nâng cao chất lượng công tác nắm, phân tích, dự báo tình hình, những vấn đề liên quan đến quốc phòng, an ninh và quản lý, bảo vệ biên giới. Tích cực, chủ động hợp tác, phối hợp trong phòng, chống tội phạm, nhất là tội phạm về ma túy có vũ trang, hoạt động xuyên quốc gia, xuyên biên giới; tội phạm mua bán người, buôn lậu, gian lận thương mại; mua bán, vận chuyển trái phép hàng cấm, khủng bố và các loại tội phạm khác. Kịp thời phát hiện, giải quyết có hiệu quả tình trạng người Mông di cư tự do và kết hôn không giá thú ở khu vực biên giới Việt Nam - Lào.

Bốn là, tiếp tục tham mưu cho Bộ Quốc phòng đẩy mạnh các hoạt động giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới với các nước đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả; tổ chức thành công Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 6; tổ chức “Giao lưu hữu nghị biên giới” cấp Bộ Tư lệnh với Bộ Tư lệnh Lục quân, Tổng cục Di trú, Tổng cục Công an quốc gia Campuchia tại An Giang và cấp tỉnh giữa Bộ Chỉ huy BĐBP Quảng Trị với Bộ Chỉ huy Quân sự, Công an 2 tỉnh Savannakhet, Salavan, Lào.

Để thực hiện tốt những nhiệm vụ, giải pháp cơ bản trên, yêu cầu cấp ủy, chỉ huy các đơn vị thường xuyên củng cố, kiện toàn tổ chức, biên chế, chức năng, nhiệm vụ của lực lượng làm công tác đối ngoại Biên phòng; quan tâm, chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách đối ngoại Biên phòng có bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, có phẩm chất đạo đức, sức khỏe tốt, có năng lực chuyên môn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác đối ngoại Biên phòng trong tình hình mới.

- Xin trân trọng cảm ơn Thiếu tướng!